تاریخ انتشار : 07.12.2019
شعلههای آتشِ زیر خاکستر!
جعفر محمدی

بین مردم و حکومت ها، دو نوع رابطه کلی وجود دارد:
۱- رابطهٔ مبتنی بر امید
۲- رابطهٔ مبتنی بر یأس
رابطهٔ مبتنی بر امید، چهار مرحله
دارد:
مرحلهٔ شیفتگی: در این مرحله، مردم شیفتهٔ حکومت خود هستند؛ این شیفتگی
بهویژه در نظامهای تازهتأسیس سیاسی که غلظت امید به آینده بسیار
بالاست دیده میشود.
مرحلهٔ همزیستی: در مرحله همزیستی، نگاهها به حکومت، معقولتر شده است. مردم
دیگر مانند قبل، واله و شیدای حکومت نیستند ولی در عین حال، آن را
به رسمیت میشناسند، محترم می دانند و در یک تعامل دو سویه با
یکدیگر همزیستی دارند.
مرحلهٔ انتقاد: با آشکار شدن نقاط ضعف، مردم لب به انتقاد میگشایند و نقد
حکومت را به طور جدی مطرح میکنند. منتقد کسی است که هنوز رابطهٔ
مبتنی بر امید با حکومت دارد و نقدهاش به امید اصلاح امور است.
مرحلهٔ اعتراض: اگر حکومت به نقدها ترتیب اثر ندهد یا بدتر، با
منتقدان برخورد کند، مرحلهٔ آخر امید شکل میگیرد و آن شکلگیری
اعتراضات است. حکومتی که با اعتراض مردم مواجه است، باید از این که
هنوز امید در جامعه وجود دارد، خرسند باشد و اعتراضات را قدر بداند
چون هر معترضی قاعدتاً به امید بهبود وضعیت اعتراض میکند.
رابطهٔ مبتنی بر یأس در صورتی شکل میگیرد که اعتراضها به نتیجه
نرسد یا سرکوب شود و دو مرحله دارد:
مرحلهٔ بیتفاوتی: مردمی که ناامید از اصلاح امور شوند، وارد فاز
بیتفاوتی میشوند. این وضعیت حکومتها را دچار انحراف تحلیل
میکند؛ بدین معنا که چون مردم در لاک خود فرورفتهاند و صدای
اعتراضشان بلند نیست، تصور میشود که از حکومت و وضعیت موجود
رضایت دارند یا دستکم نسبت به آن واکنشی نخواهند داشت. حال آن که
این بیتفاوتی، نشانهٔ ناامیدی جامعه و مقدمهٔ وضعیت خطرناکتری
است.
مرحلهٔ بهستوهآمدگی: بیتفاوتی به صورت آرام و تدریجی، به وضعیت بدتر
ناامیدی یعنی «بهستوهآمدگی» تبدیل میشود چرا که بیتفاوتی مردم،
حکومتها را نیز نسبت به اصلاح عملکردها بیانگیزه و آنها را دچار
توهم «ثبات» میکند.
این وضعیت، اوضاع را وخیمتر میکند و مردم اندکاندک بهستوه
میآیند ولی همچنان در سکوت هستند، سکوتی که آتش زیر خاکستر است.
سکوتِ «بهستوهآمدگی»، میتواند با کوچکترین جرقهای به انفجار
تبدیل شود.
________________________________________________________
توجه کنید . نوشتن یک ایمیل واقعی الزامی است . درغیر این صورت پیام
دریافت نمیشود.
|