از خودبیگانگی

علیرضا یعقوبی

- در آخر مرداد ماه سال ۱۳۸۹ فردی ۳۲ ساله نروژی بنام آندرس برینک برویک طی حمله ای مسلحانه به اردوگاه تابستانی حزب کارگر آن کشور ۹۳ نفر را کشت و ۹۶ نفر نیز طی این حمله زخمی شدند.

- در تاریخ ۱۴ دسامبر ۲۰۱۲ جوانی ۲۰ ساله آمریکایی بنام آدام لازا با سلاح به مدرسه ابتدایی سندی هوک در شهر نیوتاون آمریکا حمله برد و این حمله منجر به کشته شدن ۲۶ نفر گردید که ۲۰ نفر از آنها کودک بودند.

- در آذرماه امسال چهارجوان ایرانی موتور سوار به فردی با قمه حمله کرده و تمامی وسایل همراه او را ربودند.

- در ۲۶ آذرماه امسال در هند ۶ نفر در اتوبوسی به یک دختر دانشجوی ۲۳ ساله بنام جیوتی سینگ پاندی تجاوز کرده و سپس او و فرد همراهش را از اتوبوس به بیرون پرت کردند. این دختر دانشجو بر اثر شدت صدمات وارده به او در بیمارستان درگذشت.

هر چند حوادث مختلف چه بلحاظ نوع و شیوه عمل و چه بخاطر تاثیراتی که بر جا گذاشت و همچنین اهداف عوامل درگیر در آن متفاوت می باشد اما در تحلیل نهایی در زیر مجموعه ُ ُناهنجاری های اجتماعیُ ُ قابل بررسی و تحلیل است. حوادثی که روح و روان جامعه بشری را آزرده و کارشناسان و روانشناسان اجتماعی را بدنبال تحلیل آنها و جمعبندی از اینگونه حوادث وا می دارد.

مارکس در آثار خود درباره ُ ُاز خود بیگانگیُ ُ ناشی از روابط استثمارگرانه سرمایه داری سخن می گوید که انسان در این روابط از جایگاه حقیقی خود بدور مانده و با خود و خویشتن بیگانه می شود. تمام توان و ظرفیت او در تولید از ماده خام اولیه به تولید ثانویه با ُ ُ ارزش اضافیُ ُ که در واقع شیره جان آن انسان می باشد فرصت اندیشیدن و خلاقیت را از انسان ربوده و اوقات فراغت به زمانی برای تجدید قوای جسمانی برای ادامه کار تبدیل می گردد و فرصت اندیشیدن را از انسان سلب نموده و او را از تعالی انسانی باز می دارد. عوامل ازخود بیگانگی را اگر فقط در بعد اقتصادی مطلق نکرده و آن را نه عامل بنیادی بدانیم اما باید تاکید نمود که اصولا روابط بهره کشانه و دیدن سود مطلق بدون اندیشیدن به که جامعه انسانی را تهدید می کند بعنوان مبنا و روابط فرهنگی و اجتماعی بعنوان شرط در این معضل دخیل می باشند. اشکال دیگر و رقیق تر از خود بیگانگی را که در ناهنجاریهای اجتماعی به منصه ظهور می رسد می توان در سست بودن نهادی بنام خانواده و اعتیاد و بیکاری و سرخوردگی های مفرط اجتماعی که در افسردگی های گسترده و خودکشی و … می توان به نظاره نشست.

 واقعیت این است که روابط موجود در دنیای حاضر روابطی بغایت ناعادلانه بوده و سرمایه بدون اینکه پیامی برای بشریت داشته باشد در پی سود هر چه بیشتر در پی ساختن ابزاری برای مشغول نگه داشتن انسان از اندیشیدن به خود و نهاد و اصل خویش است. آدام لازا جوان بیست ساله آمریکایی قبل از دست زدن به حمله مسلحانه هیچگونه حرکتی خارج از عرف و هنجارهای معمول جامعه از خود بروز نداده بود. او جوانی خجالتی و سر به زیر بود که با مادر و ناپدری خود زندگی می کرد. زندگی او در اتاقی خلاصه می شد که نوری بر آن نمی تابید.

روزانه او ساعتها به بازی های کامپیوتری و تماشای فیلمهای اکشن و خشن مشغول بود. طی یادداشتی که از او بدست امد او همچون برویک نروژی عمل خود را انجام یک ماموریت بر شمرده بود. کنجکاوی در زوایای زندگی خصوصی افرادی که دست به اعمال غیرمتعارف می زنند روانکاوان و جامعه شناسان را به این نتیجه رسانده است که حفره گم شده ای در زندگی و اندیشه این افراد وجود داشته است که برای پوشاندن ان به اعمال غیرمتعارف روی آورده اند. پیرقونیه این حفره و حلقه را به بریدن از نیستان تشبیه ساخته که از نفیر آن مرد و زن نالیده اند. اما چاره چیست؟

چگونه می توان انرژی ها و توانها را در مسیر درست هدایت کرد؟. اگر خود را عضوی از جامعه جهانی بدانیم در عصری که شاخصه آن جهانی شدن است بعنوان یک شهروند جامعه جهانی وظیفه ای بعهده داریم. وظیفه چیست؟ وظیفه همانا بعنوان یک عنصر آگاه تلاش و گریز مداوم و مستمر برای تغییر از دنیای بسته و زندان اجبار به دنیای بزرگ آزادی و اختیار است. باید تغییر را به یمن تلاش و مبارزه مستمر علیه سدهای ضد تکاملی و بازدارنده در زندگی خود جاری و ساری ساخت. به یمن این تغییر دین و دنیای آدمی دچار تحول می شود. خود را عضوی از جنبش جهانی برای تغییر بدانیم. جهانی اندیشیده اما بومی عمل کنیم. چگونه؟.

 امروز بزرگترین سد و مانع تکاملی در برابر ما ایرانیان که ما را از هدف بزرگ همراهی با کاروان تکامل بشری بازداشته و همچون آن دو جوان و نوجوان به زورگیری و قمه کشی وادار نموده است همانا رژیم پلید آخوندی است که فرهنگ ملی ما را هم به ورطه سقوط کشانده است. ببینیم چگونه انسانهایی به تماشای صحنه های اعدام در ملا عام با تمامی خانواده می نشینند. این یکی از نمادهای ُ ُاز خود بیگانگیُ ُ است.

اگر ُ ُاز خودبیگانگیُ ُ و زندان فردی عده ای را به چنین ناهنجاریهایی وا می دارد باید بدانیم در همین جهان و در کشورمان هستند انسانها و جریاناتی که به تغییر می اندیشند و در پی آنند که طرحی نو در اندازند. چون از زندان تن خلاص شده اند و به دنیای تغییر پیوسته اند غرق در آتش عشقند که کاندر نی فتاد و همچون جوشش عشق هستند کاندر می فتاد. اگر خود را عضوی از جنبش جهانی تغییر بدانیم آنوقت به این واقعیت انکارناپذیر می رسیم که می توان و باید دنیایی نوین برپا کرد و این دنیای نو نه بر ویرانیهای دنیای امروزی بلکه با استفاده از تمامی دستاوردهای بشری ممکن است. ما تمامی ابزار موجود را بخشی از دستاوردهای بشری با تمامی کاستی هایش می دانیم. باید در اصول حاکم بر روابط تجدید نظر شود.

 روابط عادلانه تری باید شکل بگیرد که مبتنی بر ارزش گذاری بر کرامت انسانی باشد.ترقی و رشد و تعالی بشری در کنار رفاه و آسایش باید همگانی شود. همه به سهم خود از مزرعه دنیا مستمند شده و بهره برداری کنند. ثروتهای جهانی اجازه استفاده عادلانه را در اوج ترقی علم و دانش بشری به همه می دهد. جهان آنقدر ثروتمند هست که کسی گرسنه سر به بالین نگذارد. باید به عنوان یک شهروند جهان به جنبش تغییر جهانی بپیوندیم.

جنبش تغییر جهانی جنبشی است مردمسالار که بر پایه ارزش گذاری بر کرامت انسانی بنیاد نهاده شده است و با جریانات بنیادگرا در تضاد ماهوی بسر می برد. اگر بنیادگرایان بازگشت به جاهلیت و بر پا داشتن سنگسار و بریدن دست و پا و برافراشتن تیرک اعدام در ملا عام و نابودی تمامی دستاوردهای نوین بشری را چاره چالش های موجود می دانند انسان عضو جنبش جهانی تغییر چاره را در آینده با استفاده از تمامی دستاوردهای نوین بشری و نفی تمامی ارزشهای جاهلی از جمله مجازات بجا مانده از دوران توحش جستجو می کند.

اگر عنصر بنیادگرا مبلغ خشونت و نفرت و بیزاری است انسان عضو جنبش جهانی تغییر جز به ترویج عشق و یگانگی و عفو و رحمت نمی اندیشد. بعنوان یک ایرانی عضو جنبش جهانی برای تغییر به جنبش مبارزه برای سرنگونی رژیم جهل و جنایت کنونی پیوسته و طراوات و شادابی برخاسته از تغییر فردی و اجتماعی را جایگزین ُ ُ از خود بیگانگیُ ُ سازیم. اگر اینچنین شویم آنگاه مصداق این شعر مولوی خواهیم شد: جسم خاک از عشق بر افلاک شد/کوه به رقص آمد و افلاک شد. اینچنین باد.
 

_______________________________________________________

توجه کنید . نوشتن یک ایمیل واقعی الزامی است . درغیر این صورت پیام دریافت نمیشود.