|
تاریخ انتشار :05.10.2019
در عراق چه میگذرد ؟
حمید محبی
موضوع این نوشته‌ی کوتاه پرداختن اجمالی به تحولاتی است که هم
اکنون در عراق جریان دارد. از بررسی همه جانبه‌ی آنچه در عراق
میگذرد، بدلیل اینکه نه فرصتی برای نوشتن هست ( وجود دارد) و
انتظاری برای خواندن، در میگذریم.
از چهاشنبه‌ی گذشته تظاهراتی رو به گسترش تعدادی از شهرهای عراق را
فراگرفته است.
آنچه بعنوان علل و ریشه‌های تظاهرات، توسط مردم شرکت کننده اعلام و
از رسانه‌ها پخش میشود را میتوان حول سه محور، شناسایی کرد.
یکم. فساد گسترده در مناسب حکومتی.
دوم. عدم اشتغال و بیکاری رو به افزون در میان مردم.
سوم. فقر غیر قابل تحمل در میان اقشار پایین جامعه.
خبرهای رسیده حاکی از کشته شدن چند ده تن، مجروح شدن چند صد تن و
دستگیری تعدادی نامشخص از تظاهر کنندگان است.
لحظاتی پیش عادل عبدالمهدی رئیس دولت عراق بر صفحه‌ی تلویزیون
دولتی عراق ظاهر شد و مطالبی که خود نوشته بود یا برایش نوشته
بودند را به زبان عربی از روی برگه‌ای خواند.
محورهای قابل توجه پیامش چنین بودند:
یکم. مردم عراق باید بین داشتن و یا نداشتن حکومت یکی را انتخاب
کنند.
دوم. مردم به قانون احترام بگذارند و از سیستیم دموکراتیک کشور
حمایت کنند.
سوم. دستگیر شدگان آزاد خواهند شد.
چهارم. کشته شدگان در تظاهرات بعنوان شهید در نظر گرفته خواهند شد.
پنجم. عادل المهدی گفت ( یعنی خواند) برای مشکلات کشور راه حل
جادویی وجود ندارد و یافتن و اجرای راه حلهای پایدار نیاز به زمان
زیاد دارد.
پیشتر از آن مقتدی صدر آخوند شیعه عراقی، پیامی منتشر کرد و در
حالیکه زیر آنرا« خدمتگذار اصلاحات »، امضاء کرده است، به اطلاع
عموم رساند که از این پس جناح او در نشستهای پارلمان شرکت نخواهند
کرد.
هنوز از مقامهای آمریکایی که عراق را در گروگان دموکراتیک دارند،
موضعگیری تعیین کننده‌ای در خصوص وقایع کنونی عراق شنیده نشده است.
برای بررسی پارامترهای این سلسله تظاهرات، از یک سو بایستی ابتدا
ترکیب جمعیتی کشور را دانست و از سوی دیگر به نقش مذهب در کشور
اندکی اشراف داشت.
نخست بایستی توجه داشت که عراق یک کشور مذهبی است. این ربطی به
مذهبی بودن یا نبودن من و شما و علائق و نظرات شخصی ما و برداشتهای
سکتاریستی تحلیل گران ندارد.
این پارامتر در تمامی نقاط کشور از اربیل تا بصره بخوبی قابل
مشاهده و تشخیص است.
خواستید بروید و از نزدیک ببینید.
آنچه در یک تقسیم بندی کلی مردم را از یکدیگر متمایز میکند ابتدا
اختلاف در اعتقادات و مذاهب است و سپس نژاد.
بر این اساس، ترکیب جمعیتی عراق در چهار گروه قابل شناسایی میشود.
یکم. شیعیان با گرایشهایی متفاوت حدود شصت در صد.
دوم. سنی‌ها بدون در نظر گرفتن جمعیت کرد کشور حدود بیست در صد و
با در نظر گرفتن کردها حدود چهل درصد. ( کردهای کشور سنی مذهب
هستند.)
سوم. کردها که مذهبی و سنی مذهب هستند حدود بیست درصد.
چهارم . گروههای مذهبی کوچک شامل آشوریها، آسوریها، ارامنه، ایزیدیها
و… کمتر از پنج درصد.
پس از این توضیح کوتاه میپردازیم به پرسشهای اصلی:
یکم. آیا این تظاهرات به گونه‌ی خود بخودی و بدون سازماندهی توسط
مردم بجان آمده، هم زمان در چند منطقه‌ی جداگانه، شکل گرفته است؟
آیا گروهی و تشکلی در ورای این سلسله تظاهرات وجود دارد یا ندارد؟
بدیهی است که در حالت و وضعیت نخست هدف مردم شرکت کننده در تظاهرات
منافع خودشان خواهد بود و این اعتراضات خونین چه پیروز شود و چه
شکست بخورد متعلق به مردم و اهداف آنها شناخته خواهد شد.
اگر چنین نباشد به این معنی است که مطابق روال معمول در منطقه، بار
دیگر مردم به جان آمده برای پیشبرد سیاستی و منافعی که خود سهمی یا
سهم چندانی در آن ندارند در خیابانها هستند.
اگر حضور ذهن دارید آنرا با سلسله تظاهراتی که در سال هشتاد و هشت
بنام جنبش سبز در ایران براه افتاد و تلاش شد بنام اصلاح طلبی
حکومتی مصادره شود مقایسه کنید.
حال نگاهی اجمالی به ترکیب تظاهرات می‌اندازیم. فیلمهای آن به وفور
در رسانه‌های عمومی و رسانه‌های سمت و سو دهنده موجود است.
یکم. تظاهرات علاوه بر بغداد بطور همزمان در بصره و شهرک صدر که هر
دو از مناطق شیعه نشین و از مراکز شیعیان هستند آغاز شده است.
دوم. همواره تعدادی با لباس متمایز سیاه در میان جمعیت حضور دارند.
این نوع لباس پوشیدن متعلق به هواداران مقتدی صدر و ملاء پیرامون
او و دیگر شیعیان است.
سوم. در درگیریهای اصلی همواره حداقل یک پرچم بزرگ « یا حسین » در
دست تظاهر کنندگان دیده میشود.
اگر با بافت مذهبی عراق آشنا باشید خواهید دانست که جمعیت سنی کشور
به ویژه پس از همکاری شیعیان کشور در تهاجم آمریکا و به قدرت رسیدن
آنها بدست ارتش آمریکا، هرگز بهمراه پرچم آرمانی شیعیان، دست به
تظاهرات نمیزنند.
سوم. پرچمهای عراق با نوشته‌ی « الله اکبر» به وفور در دستان
تظاهرکنندگان دیده میشوند.
در برخی صحنه‌های درگیری پرچمهای عراق هم بر روی خودروهای زرهی نقش
بسته است و هم در دستان تظاهر کنندگان دیده میشود.
بنابراین مشخص است که خواست تظاهر کنندگانی که در فیلمها بیشتر
نشان داده میشوند و می‌بینید، هرگز سقوط کامل دولت مذهبی و شیعه‌ی
نیست. بلکه از جناحی از گرایش شیعه به نفع گرایشی دیگر، جانبداری
میکنند. این را مقایسه کنید با اطلاح طلبان حکومتی در ایران و
هوادارانشان.
چهارم. آیا مردم سنی مذهب در تظاهرات شرکت دارند و از آن حمایت
میکنند؟
رد پای آنها را هر کجا که تظاهرات تنها به مطالبات اقتصادی ختم
نمیشود و تظاهر کنندگان در آن، خواستار برکناری کامل حکومت شیعی یا
مذهبی هستند، میتوان دید اما سازماندهی و حرکت مستقلی از آنها دیده
نمیشود.
شاید بدانید و یا شدید ندانید. بخش قالب سنیهای عراق از طرفداران
حکومت و رئیس جمهوری پیشین عراق هستند که بدست ارتش آمریکا و
شیعیانی که تحت پشتیبانی آخوندهای مستقر در ایران بودند، سرنگون شد.
تظاهرات این گرایش بطور معمول در مناطق خودشان در بغداد مانند
فلوجه انجام میشود. نمونه‌های آنرا پیشتر شاهد بوده‌ایم. این نوع
تظاهرکنندگان، شعارها، تصاویر و پرچمهایی با خود حمل میکنند که با
آنچه هم اکنون می‌بینیم، بطور کامل متفاوت است.
حال پرسش اصلی:
آیا تظاهرات کنونی مردم عراق، یک قیام برای ساقط کردن حکومت فاسد
شیعه‌ی کشور و سزاوار حمایت کامل است؟
پیش از پاسخ، یک پرسش از ایرانیان البته تحلیل‌گر که با دیدن چند
فیلم یا فرتور و شنیدن یا خواندن چند خبر، داستان را تعیین تکلیف
میکنند:
حمایت بی چون و چرای شما در تظاهرات را به چه معنی بگیریم:
یکم. حمایت از شیعیان ناراضی مانند پیروان مقتدی صدر؟
دوم. حمایت از سنیهای ناراضی طرفدار حکومت پیشین؟
سوم. حمایت از مردمی مذهبی ناراضی بدون توجه به اعتقادات آنها؟
چهارم. حمایت از مردم به جان آمده از فساد مذهب که برای خلاصی از
آن به میدان آمده‌اند؟
چنین توضیحی را از شما ندیده‌ایم.
پنجم. چیز دیگری که ما نمیدانیم؟
اما پاسخ این نوشته:
خیزش آندسته از مردم عراق که برای خلاصی از حکومت متکی بر مذهب (
از هر نوع آن ) و فساد مفرط حاکمان، به خیابانها آمده‌اند و
خواستار دموکراسی و عدالت احتماعی هستند، بطور کامل قابل حمایت و
پشتیبانی است. به شرطی که قابل تشخیص و شناسایی باشند.
در تظاهرات کنونی عراق نبایستی از یک طرف مرتجع، برای پیشبرد و
تحقق اهداف جناح مرتجعی دیگر حمایت کرد.
تجارب گذشته را پیش رو بگیریم.
در این منطقه سالهاست که مردم را برای منافع جناحهای گوناگون
ارتجاع و سرمایه داری به خیابانها می‌کشانند، به کشتن میدهند و دور
میریزند.
تفاوت است بین
کارگران،
بازیگر
و
بازیچه.
بهداد محبی
04-10-2019
facbook
________________________________________________________
توجه کنید . نوشتن یک ایمیل واقعی الزامی است . درغیر این صورت پیام
دریافت نمیشود.
|
