امپراتوری های دیروز و امروز

نوشتۀ دکتر پل کرگ روبرتس

ترجمه توسط حمید محوی

امپراتوری های بزرگ، مانند رم و امپراتوری بریتانیا استعمارگر بودند. چنین امپراتوری هایی کامیاب بودند، زیرا ارزش منابع و ثروت به دست آمده در سرزمین های تسخیر شده از مخارج کشورگشایی و حکومت بر سرزمین های فتح شده بیشتر بود.

علت این که رم امپراتوری اش را به شرق آلمان گسترش نداد، هیچ ارتباطی با دلاوری ژرمن ها نداشت، ولی علت اصلی نتایج حساب و کتاب ها بود که مخارج فتح را بیشتر از ارزش منابع قابل بهره برداری نشان می داد.

امپراتوری رم از هم فروپاشید، زیرا که رمی ها منابع انسانی خود را در جنگ های داخلی و کشتار یکدیگر برای تصاحب قدرت از دست دادند.

امپراتوری بریتانیا سقوط کرد زیرا توان خود را در جنگ علیه آلمان طی دو جنگ جهانی از دست داد. در کتاب «قواعد امپراتوری ها» منتشر شده در سال 2010، تیموتی پارسون (1) اسطورۀ امپراتوری تمدن ساز و امپراتوری بهره کش را در چشم آنداز می گذارد.

او کامیابی رمی ها، خلیفۀ بنی امیه، ااسپانیایی ها در پرو، ناپلئون در ایتالیا، بریتانیایی ها در هند و کنیا را به دلیل استخراج منابع و منافع نسبت می دهد. برای کاهش هزینۀ حکم رانی در کنیا، بریتانیایی ها نوعی آگاهی قبیله ای و سنت قبیله ای اختراع کرده بودند که حکومت داری بریتانیا را تسهیل می کرد.

پارسون امپراتوری آمریکا را مورد بررسی قرار نمی دهد، ولی در مقدمۀ کتاب، می پرسد آیا امپراتوری آمریکا واقعا یک امپراتوری است، زیرا این گونه به نظر می رسد که نفعی از استخراج هایش نمی برد. پس از هشت سال جنگ و تلاش برای اشغال عراق تمام آن چیزی که واشینگتن به دست آورد چند هزار میلیارد دلار قرض بیشتر بود و مضافا بر این که نفت عراق را نیز به دست نیاورد. پس از ده سال و جنگی که چندین هزار میلیار دلار علیه طالبانی ها در افغانستان برایش خرج برداشت، واشینگتن هیچ چیزی برای نشان دادن ندارد، به جز اندکی تجارت موارد مخدر که برای تأمین مالی عملیات سرّی سازمان سیا استفاده کرد.

جنگ های آمریکا خیلی گران تمام می شود. بوش و اوباما قروض ملّی را دو برابر افزایش دادند و مردم آمریکا مطلقا هیچ نفعی نداشته اند. جنگ های واشینگتن هیچ ثروتی و نانی برای آمریکایی ها نداشته است. پس علت چیست؟ چرا؟ موضع چیست؟

پاسخ این است که امپراتوری واشینگتن از منابع خود مردم آمریکا برای منافع شخصی چند گروه حاکم بر ایالات متحده بهره برداری می کند. ساختار نظامی-صنعتی، وال استریت، کشاورزی-تجاری و لابی اسرائیل که تشنۀ قدرت هستند از دولت برای جذب درآمدهای مردم آمریکا استفاده می کنند (در واقع سوء استفاده می کنند).

قانون اساسی ایالات متحده به نفع دولت پلیسی و امنیتی تعبیر گشته، و درآمدهای شهروندان آمریکایی نیز به سوی جیب یک درصد هدایت شده است. این است چگونگی کارکرد امپراتوری آمریکا.

امپراتوری نوین متفاوت است. امپراتوری وجود دارد بی آن که نیازی به فتح کردن داشته باشد. نیروی نظامی ایالات متحده عراق را فتح نکرد و به واسطۀ دولت نشانده ای که خودش ایجاد کرده بود، مجبور شد کشور را ترک کند. در افغانستان نیز خبری از پیروزی نیست، و پس از یک دهه جنگ، ارتش آمریکا هنوز کشور را تحت کنترل خود ندارد.

در امپراتوری نوین، کامیابی در جنگ دیگر اهمیتی ندارد. بهره برداری به صرف در جنگ بودن انجام می گیرد. مبالغ هنگفت پول از مالیات هایی که شهروندان آمریکایی می پردازند به حساب صنایع نظامی ریخته می شود. امپراتوری آمریکا با محروم ساختن شهروندان آمریکایی از ثروت و آزادی شان است که به حیات خود ادامه می دهد.

این آن دلیلی است که توضیح می دهد که چرا جنگ نمی تواند خاتمه یابد، یا اگر جنگی به پایان می رسد، جنگ دیگری باید آغاز شود.

زمانی را به یاد بیاورید که اوباما به کاخ سفید رفته بود و از او پرسیده بودند که مأموریت آمریکا در افغانستان چیست؟ او پاسخ گفته بود که اطلاعی از این موضوع ندارد و باید از چگونگی آن کسب اطلاع نمود و تعریفی برای آن پیدا کرد.

اوباما هرگز تعریفی برای این مأموریت عرضه نکرد. او جنگ را در افغانستان تمدید کرد بی آن که هدف آن را مشخص کند.

اوباما نمی تواند به آمریکایی ها بگوید هدف از جنگ تقویت قدرت و منافع ساختار در هم تنیدۀ نظامی و صنعتی به هزینۀ شهروندان آمریکایی است.

چنین حقیقتی به این معنا نیست که اهداف خشونت نظامی آمریکا بی قیمت است. تعداد خیلی زیادی مسلمان زیر بمباران ها کشته می شوند، اقتصاد کشورشان و زیر بناهایشان کاملا تخریب می شود، ولی نه به هدف جذب درآمدهای آنها.

طنز این روند چنین است که تحت سیطرۀ امپراتوری نوین، ثروت و آزادی شهروندان امپراتوری برای تخریب زندگی مردمان خارجی کاملا مشخص شده به کار می رود. در نتیجه شهروندان آمریکایی مانند شهروندان دیگری که زیر بمباران ها به قتل می رسند قربانی امپراتوری خودشان هستند(2).


مقالۀ اصلی به زبان انگلیسی
Article original en anglais : Empires Then and Now

دکتر پل کرگ روبرتس ، اقتصاد دان، او در دولت بوش معاون وزیر خزانه بود، جزء هیئت ناشران روزنامۀ وال استریت است. او نویسندۀ آثار متعددی می باشد. او با مرکز مطالعات جهانی سازی هم کاری می کند



پی نوشت :

Timoty H. Parsons1)

2)مترجم : از دیدگاه من تحلیل نویسندۀ این مقاله می تواند به عنوان نگاهی خاص به عمل کرد امپراتوری پذیرفته شود، ولی فکر می کنم که نمی توانیم بگوییم که امپراتوری آمریکا منابع سرزمین هایی را که فتح می کند به تاراج نمی برد و بهره برداری نمی کند. جنگ لیبی را که اگر مد نظر قرار دهیم، تنها یک رقم 200 میلیارد دلاری را می توانیم از موارد دیگر کاملا تشخیص دهیم که جزء پس ازانداز های این کشور در بانک های غربی بود که عملا بالا کشیده شد و آن را «بزرگترین دستبرد مالی قرن» نامیدند.

در عراق نیز آمریکا نخستین کاری که کرد در اختیار گرفتن منابع نقتی بود، مضافا بر این که بزرگترین موزۀ آثار باستانی خاور میانه را در بغداد به تاراج برد. علاوه بر این نیروهای آمریکایی و خصوصا نیروهای بخش خصوصی هنوز در خاک عراق هستند. مورد دیگر فروش اسلحه است، آمریکا سالانه صدها میلیارد دلار اسلحه به کشورهای خارجی – تحت سلطه – می فروشد و این نیز به نوعی از ثروت و مالیات های مردم کشورهای دیگر پرداخت می شود. تخریب کشورها نیز به نوعی دیگر شرکت های تجاری و سازندۀ غربی را فعال می سازد(...)

در این جا دست کم به یک مورد دیگر از جذب ثروت کشورهای تحت سلطه اشاره خواهم داشت. احتمالا اصطلاح «مهاجرت انتخابی» را در گقتمان سیاست مداران اروپایی و غربی شنیده اید. این اصطلاح به این معنا است که تنها ثروتمندان کشورهای خارجی می توانند از مزایای زندگی در کشورهای اروپایی و غربی استفاده کنند. چنین امری البته تازگی ندارد. بورژوازی کمپرادور – معامله گر و وابسته – در کشورهای تحت سلطه دائما آن چه را که از جایگاه ممتازشان در کشور مبدأ به دست آورده اند، مستقیما در کشور میزبان سرمایه گذاری می کنند.

در نتیجه تحلیل پل کرگ روبرتس را با کمال احتیاط باید در نظر گرفت. بی گمان مزیت تحلیل او صرفا از این جهت است که خیلی خوب نشان می دهد که مردم آمریکا، به جز آن یک درصد ...نفعی دراین امپراتوری ندارند و بر عکس باید هزینۀ ان را نیز به بهای فقر فزاینده و نبود آزادی بپردازند. مضافا بر این که باید دست هایشان به خون مردم بی گناه سر تا سر جهان آلوده باشد.

 

_______________________________________________________

توجه کنید . نوشتن یک ایمیل واقعی الزامی است . درغیر این صورت پیام دریافت نمیشود.