|
تاریخ انتشار :17.02.2025
کنفرانس امنیتی مونیخ؛ عرصهٔ تجلی جهان چندقطبی؟
هانا کاویانی
«چندقطبی» عنوان گزارش سالانهٔ
کنفرانس امنیتی مونیخ است؛ جهانی که در اولین سخنرانی وزیر خارجهٔ
تازهٔ آمریکا، مارکو روبیو، نیز به‌نوعی از آن صحبت شده بود.
اما به نظر می‌آید دربارهٔ این موضوع فاصله‌های جدی میان
رویکرد کنفرانس امنیتی مونیخ و دولت ایالات متحده وجود دارد.
این کنفرانس که حالا شصت‌ویکمین دورهٔ آن برگزار می‌شود، از دل
جنگ سرد متولد شده است. حتی در سال‌هایی که روسیه به این کنفرانس
دعوت می‌شد، همچنان رویکردی نسبتاً تخاصمی میان شرق و غرب اروپا،
به‌علاوهٔ آمریکا، در قبال مسکو وجود داشت. اما حالا کنفرانس در
حالی برگزار می‌شود که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، در
آستانهٔ آن از تماس تلفنی با همتای روس خود خبر داده و می‌گوید در
تلاش است تا به جنگ در اوکراین پایان دهد.
مارکو روبیو،
رئیس دستگاه دیپلماسی ایالات متحده، نیز در اولین سخنرانی خود گفته
بود: «بعد از جنگ جهانی دوم ما تنها قدرت بودیم و به نوعی این
مسئولیت را پذیرفتیم که گویی دولت جهانی شویم و سعی کنیم همهٔ
مشکلات را حل کنیم.»
او تأکید می‌کند که «اتفاقات بدی در
دنیا در حال رخ دادن است»، اما آمریکا باید منافع ملی خود را در
اولویت قرار دهد. از همین رو، این وضعیت که محصول پایان جنگ سرد
است، باید خاتمه یابد، چون «این غیرعادی بود که جهان تک‌قطبی
باشد».
آقای روبیو که خود در دوران فعالیتش در کنگرهٔ
آمریکا از منتقدان بزرگ چین و روسیه بوده، در این سخنرانی از سایر
قدرت‌های بزرگ که باید جهان چندقطبی را اداره کنند، سخن گفته و از
چین و «تا حدی» روسیه نیز نام برده است.
همین رویکرد اکنون
در پایتخت‌های اروپایی اضطراب ایجاد کرده است؛ کشورهایی که در سه
سالی که از تهاجم نظامی روسیه به اوکراین می‌گذرد، همواره از خطر
این کشور برای مرزهای شرقی اتحادیهٔ اروپا گفته‌اند و به هر شکل که
می‌توانستند، سعی در منزوی کردن حکومت مسکو داشته‌اند.
بیشتر در این باره:
گفتگوی ترامپ با زلنسکی و پوتین؛ آغاز صلح
یا امتیازدهی به کرملین؟
حالا این کشورها، که در بیشترشان
گروه‌های راست‌گرا و طرفداران دولت کنونیِ آمریکا در حال قدرتمندتر
شدن هستند، باید مسیری تازه در روابط خود با واشینگتن از یک‌سو و
متوازن کردن امنیت بین‌الملل از سوی دیگر بیابند.
هیئت رسمی
ایالات متحده در کنفرانس امنیتی مونیخ امسال پرتعداد است. معاون
رئیس‌جمهور آمریکا سخنران سنتی دولت ایالات متحده در این کنفرانس
است.
منتقدان دولت جو بایدن می‌گویند سخنرانی کامالا هریس
در این کنفرانس در سال ۲۰۲۲ یکی از اقداماتی بود که به تهاجم نظامی
روسیه به اوکراین منجر شد؛ اتهامی که دولت پیشین آمریکا آن را رد
می‌کرد.
به‌جز جی.دی. ونس، وزیر خارجه، مارکو روبیو هم به
مونیخ می‌آید، البته هواپیمای حامل او پنجشنبه‌شب دچار نقص فنی شد
و ۹۰ دقیقه بعد از پرواز مجبور به بازگشت شد.
همچنین
نمایندهٔ ویژهٔ آقای ترامپ در امور اوکراین، نمایندهٔ رئیس‌جمهور
در مأموریت‌های ویژه، و وزیر دفاع از دیگر مقامات آمریکایی هستند
که به مونیخ می‌آیند.
اگرچه همهٔ نگاه‌ها به مونیخ است تا
مشخص شود که وضعیت جنگ در اوکراین به کدام سو می‌رود، اما وضعیت در
خاورمیانه هم از دیگر موضوعات مهم این نشست خواهد بود. در همین
زمینه، تظاهرات بزرگی نیز برنامه‌ریزی شده است و قرار است گروه‌های
حامی فلسطینیان به خیابان‌های مونیخ بیایند.
این تظاهرات
یکی از حدود چهل حرکت اعتراضی‌ای است که در حاشیهٔ کنفرانس امنیتی
مونیخ برگزار می‌شود؛ از مخالفان حکومت جمهوری اسلامی گرفته تا
اوکراینی‌های نگران از آیندهٔ کشورشان.
البته به‌جز
تظاهراتی که شورای ملی مقاومت (مجاهدین خلق) برنامه‌ریزی کرده،
شخصیت‌های دیگر مخالف جمهوری اسلامی هم در مونیخ خبرساز خواهند
بود. مسیح علی‌نژاد، فعال حقوق زنان که به این کنفرانس دعوت شده،
قرار است در دو نشست شرکت کند و در پیامی که نسخه‌ای از آن را در
اختیار رادیوفردا گذاشته، می‌گوید: «دیپلماسی با یک حکومت تروریست
معنی ندارد و وقت عمل است.»
رضا پهلوی هم که در هفته‌های
اخیر دو بار اعلام کرد به این کنفرانس دعوت شده، در نهایت یک روز
پیش از برگزاری کنفرانس، به‌نقل از مسئولان آن اعلام کرد که به
دلیل «فشار دولت آلمان» دعوت از او پس گرفته شده است. البته آقای
پهلوی قرار است در روزهای برگزاری کنفرانس در مونیخ حاضر شود و در
رویدادی جداگانه شرکت کند.
دولت‌هایی چون ایران، روسیه و
گرجستان به این کنفرانس دعوت نشده‌اند و، همانند سال‌های گذشته،
غیبت برخی شخصیت‌های آلمانی در این کنفرانس هم حاشیه‌ساز است.
نمایندگانی از دو حزب آ.اف.د یا آلترناتیو برای آلمان، و زارا
واگن‌کنشت به این کنفرانس دعوت نشده‌اند، به‌ویژه آن‌که این
کنفرانس ۱۰ روز پیش از انتخابات در آلمان برگزار می‌شود؛ انتخاباتی
بسیار حساس که پیش‌بینی می‌شود حزب راست‌گرای آ.اف.د، دومین حزب
موفق در آن باشد.
رادیو فردا
________________________________________________________
توجه کنید . نوشتن یک ایمیل واقعی الزامی است . درغیر این صورت پیام
دریافت نمیشود.
|
