جنگ سایبری
منبع : آفتابکاران
هنگامی که ناپلئون بناپارت، به لشکرکشی در اروپا پرداخت، ارتشهای دیگر
یکبهیک در برابر سلاحها و سربازان ناپلئون فرو پاشیدند.
فرماندهان ارتشهای رودرروی ناپلئون گمان میکردند، این قدرت جهنمی سلاحهای
ناپلئون است که هرگونه ابتکار عمل را از آنان میگیرد. اما ناپلئون میگفت:
من کمتر شمشیرم را بهکار میبرم. در نبردها با چشمانم پیروز میشوم، نه با
سلاحهایم.
با این همه، مطالعه نبردهای ناپلئون نشان میدهد که او پیروزی را تنها
بهوسیله تاکتیکهای شگفت خود به دست نمیآورد. بلکه استفاده از آتش سلاح
نیز، یکی از عوامل پیروزیهای ناپلئون بود.
اما ناپلئون باور داشت، در نهایت روزی خواهد رسید که پیروزیها بدون توپ و
بدون سرنیزه به دست بیایند.
این حرف، معنای یک «جنگ مجازی» را میداد. جنگی بدون سلاح. حتی تصور وجود
یک جنگ مجازی، برای کسی امکانپذیر نبود اما۲۰۰سال بعد در آوریل ۲۰۱۰
رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا، ژنرال ۴ ستاره ارتش، کیت الکساندر Keith
Alexander را نامزد فرماندهی یگان «جنگ مجازی» در پنتاگون کرد
هنگامی که از سپتامبر ۲۰۰۹ ، فرماندهی جدید سایبری، توسط پنتاگون تأسیس شد،
اعضای کنگره آمریکا ابراز نگرانی کردند. نگرانی آنها در مورد ابهام در حیطه
کار این فرماندهی جدید بود.
اما ژنرال «الکساندر کیت» به آنها اطمینان داد که برپا کردن «فرماندهی
سایبری»، دخالت نظامی در سیستم شبکه کامپیوترهای غیرنظامی آمریکا نخواهد
بود. بلکه تنها حفاظت آنها را تضمین میکند.
نخستین بار جرج دبلیو بوش، رئیسجمهور پیشین آمریکا طرح ایجاد «فرماندهی
سایبری» را تصویب کرد. و باراک اوباما بعد از رسیدن به ریاستجمهوری، بارها
تهدید امنیت سایبر را تکرار کرده است.
او این تهدید را بهعنوان یکی از جدیترین چالشهای امنیت ملی و اقتصادی
نامیده است.
اما سؤال اینست که جنگ سایبری یعنی چه؟ این جنگ چه جایگاهی دارد که
اینچنین سیاستمداران و نظامیان را واداشته تا در بالاترین سطوح به آن
بپردازند؟
”دنیای سایبری“
فضای سایبر، سرزمینی است که پدیدههای آن را نمیتوان لمس کرد، بوئید یا
مزه کرد. پدیدههای این سرزمین، دیگر درختان و کوهها و دریاچه نیستند؛ بلکه
این سرزمین، از پدیدههایی مانند سندهای کامپیوتری، فایلها، پیامهای
الکتریکی و پدیدههایی از این قبیل تشکیل شده است.
در سرزمین واقعی، جابجایی به شیوههای مختلف انجام میشود. اتوبانها،
فرودگاهها، بنادر و قطارها. تمامی این شیوهها ما را از مکانی به مکان دیگر
جابجا میکنند.
در سرزمین فضای مجازی نیز جابجاییهای گسترده در جریان است. جابجاییهایی که
گاه تمامی پهنه زمین را تنها در چند ثانیه طی میکنند. اما ویژگی شگفت
جابجایی در فضای سایبر این است که ما، در هر لحظه میتوانیم به گوشهای از
این کره پهناور سربزنیم؛ بدون اینکه خودمان، از نظر فیزیکی حتی یک میلیمتر
جابجا شویم.
بنابر این اگر جنگ در سرزمین واقعی، با سلاحهای قابل لمس و گاه غول پیکر
انجام میگردد، در سرزمین مجازی یا فضای سایبری، جنگ تنها با فشار دادن یک
دکمه کیبرد و یا یک کلیک موش انجام میشود. اما با قدرتی که گاه، بارها بیش
از شلیک تانکها، هواپیماها و ناوهای غولپیکر، ویرانگر است.
یک نمونه در تاریخ قرن بیستم، آن زمان که نشانی از فضای سایبری وجود نداشت،
شاید اهمیت جنگ سایبری در دنیای کنونی را بیشتر روشن کند:
هشتم اوت ۱۹۷۴ ریچارد نیکسون، رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا استعفا داد.
برای اولین بار در تاریخ آمریکا بود که یک رئیسجمهور مجبور به چنین
اقدامیشد. اگر نیکسون استعفا نمیداد، بهزودی استیضاح میشد. علت، فاش
شدن یک افتضاح سیاسی در آمریکا بود. افتضاحی که پای مقامات کاخ سفید، تا
خود نیکسون به آن کشیده شد.
افتضاح «واترگیت»
افتضاح واترگیت از آنجا آغاز شد که در بحبوحه انتخابات ریاست جمهوری
آمریکا، گروهی تلاش کردند مخفیانه وارد ستاد انتخاباتی حزب دموکرات شده و
اسناد انتخاباتی دموکراتها را بربایند. این ستاد در ساختمان واترگیت در
واشنگتن قرار داشت. اما آنها به دام میافتند.
در تحقیقات مشخص شد که پرزیدنت نیکسون نیز در این ماجرا دست دارد. امری که
در نهایت او را مجبور به استعفا کرد. اما سؤال این است: اگر امکانی وجود
داشت تا بدون ورود فیزیکی نفرات به ساختمان، آنها به اسناد دسترسی پیدا
کنند، چنین افتضاحی که به استعفای ریاست جمهوری منجر شود، پدید میآمد؟
در سال ۱۹۷۴ چنین کاری شگفت به نظر میرسید. اما امروز نه تنها امکان
دسترسی به اسناد، بلکه امکان انهدام یک بخش صنعتی یا نظامی نیز وجود دارد.
بدون اینکه نیاز به ورود فیزیکی به محل هدف باشد.
کارشناسان کامپیوتر، با کار حرفهای میتوانند وارد سیستمهای آب و برق
نقاط مختلف جهان شده و آن را منهدم کنند.
بدون آن که نیازی به مواد منفجره باشد، میتوان عملیات را انجام داد. مهمات
این عملیات، بمبها و بستههای انفجاری نیست. مهمات، تنها کدهای کامپیوتری
است که ارسال میشوند.
از اینجا میتوان فهمید چرا موضوع جنگ سایبری تا این میزان حائز اهمیت است.
برای نمونه مدتی پیش، نیروی هوایی آمریکا فاش ساخت، حدود ۳۰هزار تن از
پرسنل خود را به خط مقدم جنگافزار سایبری منتقل کرده است.
یکی از موفقیتهای دستگاه جنگافزار سایبری پنتاگون، در جریان جنگ عراق در
سال ۲۰۰۳ آزمایش شد. هنگامی که این دستگاه توانست به کمک عربستان سعودی و
سازمان سیا، گروهی را که قصد حمله به عربستان سعودی داشتند شناسایی کرده و
در تله بیندازد.
اما حمله سایبری، میتواند از طرف مقابل هم باشد. به قسمتی از حرفهای
اوباما رئیسجمهور آمریکا در این زمینه توجه کنید:
”میدانیم که شبکه الکتریکی، میتواند هدفی برای حملات سایبر و ارتباطی
باشد. در یکی از کشورها، یک حمله سایبر، تمامی یک شهر را در تاریکی فرو برد“.
شهری که آقای اوباما به آن اشاره کرد، در برزیل قرار داشت. این یک هشدار
جدی بود. چرا که امروزه، کنترل سیستمهای برق بسیاری از کشورهای دنیا،
بهوسیله کامپیوتر انجام میگیرد. این یک هدف خوب برای کسانی است که با هر
نیت، قصد یک حمله موفق به آن کشور را دارند. هرگونه دستکاری در سیستم برق،
حتی میتواند در رسیدن فرمانهای دولت و دستگاههای امنیتی، اخلال به وجود
بیاورد.
آدام پالمر- مشاور امنیتی در اتاق عملیات امنیت شبکه – ویرجینیا:
”خلافکاران با استفاده از قدرت ترکیبی خود از شبکههای کامپیوتری استفاده
میکنند تا دست به یک حمله هماهنگ علیه مؤسسات دولتی و سیستمهای کامپیوتری
آنها زده و آن را فلج کنند، یا اینکه از این طریق مرتکب جرمیشوند، بدون
اینکه کسی خبردار شود“.
جنگ سایبری را میتوان از هر نقطهای آغاز کرد. در سیستمهای دولتی، نظامی،
شرکتها و حتی در خانههای شخصی.
هماکنون دولتها به خوبی از اهمیت جنگ سایبری اطلاع دارند. چرا که امروزه
دفاع ملی بسیاری از کشورها بهوسیله کامپیوتر تأمین میگردد. ماهوارهها،
ارتباطات، مراکز کنترل و فرماندهی و دستگاههای جهتیابی.
جنگ سایبری در تلفیق با جنگهای نظامی نیز میتواند استفاده شود. برای نمونه
در سال ۲۰۰۸ همگام با پیشروی نیروهای روسیه در داخل خاک گرجستان، از جنگ
سایبری هم استفاده شد. در خبری که منتشر گردید، گفته شد یک محاصره کامل
سایبر علیه گرجستان صورت گرفته است. بنابراین در یک لحظه تمامی اطلاعات
ورودی به گرجستان به کنترل مهاجمین سایبری درآمد. گرجستان شدیداً به روسیه
مشکوک بود.
در یک مورد دیگر، در سایت پارلمان گرجستان، به ناگهان چهره هیتلر در کنار
عکس مقامات گرجستان ظاهر گشت. این حمله سنگین سایبری این سایت را خاموش کرد.
سایتهای سایر وزارتخانههای مهم دولتی نیز از این حمله در امان نماندند.
استراتژیستهای آمریکایی بر این باورند که یک حمله سایبری هماهنگ میتواند
سیستم دفاعی را فلج کند.
از آنجا که زیرساخت این جنگ، شبکه جهانی اینترنت است، پس هر نقطه ورودی به
اینترنت میتواند نقطه شروع یک حمله سایبری باشد.
معنای این حرف اینست که میلیونها نقطه حمله میتواند وجود داشته باشد. در
این فرایند، یک تلفن همراه هم یک سلاح ویرانگر به حساب میآید.
در آغاز قرن گذشته، انسان با شناخت قوانین دنیای اتم، به پیشرفت چشمگیری در
فیزیک اتمی دست یافت. دانشمندانی مانند ماکس پلانک و انیشتین، با تحقیقات
خود بر روی قوانین فیزیک اتمی، در پی این بودند که امکانی برای پیشرفت
بشریت مهیا کنند. هر چند این پیشرفت به میزان زیادی به دست آمد، اما در
مسیری دیگر و انحراف از هدف اصلی کشف قوانین دنیای اتم، انسان مرگبارترین
سلاحها را نیز با همان قوانین به وجود آورد.
سلاحهایی که درحال حاضر رژیمهایی با اندیشه بنیادگرایانه و تجاوزکارانه
مانند رژیم ایران، که در پی جنگافروزی هستند، بهدنبال سلاح اتمی میباشند.
امروزه نیز پیشرفت در دنیای کامپیوتر و شبکه جهانی اینترنت، با هدف خدمت به
بشریت پیش میرود. اما ظاهراً باز هم یک مسیر انحرافی به وجود آمده، تا این
پیشرفتها را بر علیه بشریت بهکار گیرد.
به ویژه در دنیای امروز که تروریسم برآمده از اندیشه بنیادگرایی، برآن است
تا با استفاده از هرگونه تکنولوژی و پیشرفت، انسانهای بیشتری را قربانی
مطامع خود کند. بنابراین یکی از معیارهای سنجش سیستمهای دفاع سایبری
کشورها که در حال شکلگیری است، میتواند این باشد که به چه میزان با این
تهدیدات علیه بشریت مقابله میکنند و امنیت دنیای کامپیوتر و ارتباطات را
در راستای رفاه و پیشرفت بشریت تضمین میکنند.
_______________________________________________________
|