|
مبارزه طبقاتی
در فرانسه
فاتح شیخ
پشت پرده شکست سارکوزی در انتخابات
شکست سارکوزی در دور اول انتخابات ریاست جمهوری فرانسه (٢٢ آوریل ٢٠۱٢)
رویدادی مهم با پیامدهای سیاسی و اقتصادی جدی نه فقط در فرانسه بلکه در
اروپا و جهان است. جناحهای مختلف بورژوازی و میدیای وابسته به آنها چنین
وانمود میکنند که در کارزارهای انتخاباتی، کاندیداهای احزاب با برنامه های
انتخاباتی خود، آحاد شهروندان را "قانع" میکنند که به سود آنها رای به
صندوق بیندازند. ظاهر قضیه البته همین است. این بخشی از واقعیت دمکراسی
پارلمانی جاافتاده مدل غرب است و در انتخاباتهای چند سال یکبار جوامعی که
این نظام سیاسی بر آنها حاکم است نقش معینی هم بازی میکند. اما جایگاه و
کارکرد واقعی کارزارهای انتخاباتی احزاب بورژوایی، پوشاندن کل واقعیتی است
که پشت پرده انتخاباتها در اشکال آشکار و پنهان مبارزه طبقاتی در سطح جامعه
جریان دارد.
پشت پرده انتخابات هفته گذشته فرانسه، حاصل سیر چهار سال ایستادگی کارگران
و محرومان جامعه علیه سیاستهای دولت سارکوزی در دوره بحران اقتصادی جریان
داشت. حاصل نبردهای طبقاتی گسترده و آشکاری که مشخصا از ژانویه ٢٠٠۹ در
تظاهراتها و اعتصابات سراسری و فراگیر، میلیونها کارگر و معلم و دانشجو و
دیگر اقشار محروم جامعه را در برابر تعرضات بورژوازی و دولت آن به میدان
آورد. جبهه های نبرد پرولتاریا با بورژوازی و دولت فرانسه در این سالها
دفاع از معیشت و دستمزد و فرصت کار، مبارزه علیه بیکاری و بیکارسازی، علیه
تعرض به "مهاجران" که بخش اعظم ارتش بیکاران فرانسه را تشکیل میدهند، علیه
افزایش سن بازنشستگی و ... بوده که یک به یک در برنامه های انتخاباتی احزاب
بورژوایی و کاندیداهایشان در این انتخابات بازتاب یافته اند.
هر انسان جانبدار و احساسمندی که صحنه های پیش از انتخابات یکشنبه ٢٢ آوریل
فرانسه را از کامرای طبقه کارگر تعقیب کرده باشد، باید به آسانی این واقعیت
را دیده باشد که جدال کاندیداهای احزاب سیاسی محتلف فرانسه از چپ ترین چپ
تا راست ترین راستشان بر سر سوژه های اقتصادی و سیاسی مشخصی دور زده که
مضمون دوره اخیر تعرضات بورژوازی فرانسه و دولت سارکوزی علیه طبقه کارگر و
اقشار فاقد سرمایه در سالهای بعد از بحران اقتصادی ٢٠٠۸ و همچنین مضمون
ایستادگی کارگران و محرومان جامعه در برابر آن تعرضات بوده است. کاندیداها
بسته به موقعیت احزابشان در جنبشهای مختلف بورژوایی و بویژه در جناحهای
گوناگون "ناسیونالیسم فرانسوی"، به مسائل امروزی مبارزه طبقاتی پاسخهای
جداگانه داده اند اما پاسخ داده اند. به این معنی مبارزه طبقاتی خود صفوف
بورژوازی فرانسه و جنبشها و جناحهای آن هم اساسا انعکاس عرصه های مبارزه
طبقاتی پرولتاریا و بورژوازی آن کشور بوده است.
دو عرصه سیاست بورژوایی
دغدغه امروز جنبشهای مختلف بورژوازی فرانسه که در برنامه های انتخاباتی شان
هم منعکس است را در دو عرصه جداگانه مرتبط با هم میتوان مشاهده کرد: اول در
نحوه مقابله با طبقه کارگر و دوم در نحوه مقابله با رقبای اقتصادی و
تجاریشان در سطح قدرتهای بزرگ اقتصادی جهان و بطور ویژه تر رقبایشان در
اتحادیه اروپا و مشخصا آلمان و انگلستان. آنچه اساسی ترین منافع مشترک
بورژوازی فرانسه است و پایه مادی "ناسیونالیسم فرانسوی" است، به رغم اشکال
گوناگون در همین دو عرصه خلاصه میشود. ناسیونالیسم ایدئولوژی مشترک
بورژوازی یک کشور از منافع مشترک خود اولا علیه طبقه کارگر "خودی" و ثانیا
در قبال رقبای خارجی و در قالب "سیاست خارجی"، بازار جهانی و تجارت جهانی و
... است. همه احزاب دخیل در انتخابات جاری فرانسه از راست ترینشان: "جبهه
ملی" مارین لوپن، تا چپ ترینشان: ائتلاف حزب چپ جدید و حزب "کمونیست فرانسه"
پشت کاندیدا ژان لوک ملانشون، تا سری احزاب مرکز: راست میانه سارکوزی، حزب
سوسیالیست فرانسوا اولاند و حزب دیگر راست میانه فرانسوا بارو همگی جناحهای
مختلف "ناسیونالیسم فرانسوی" هستند. مارین لوپن نماینده جناح راست افراطی
ناسیونالیسم فرانسه است و از این زاویه رقیب سارکوزی است. فرانسوا اولاند و
ژان لوک ملانشون نمایندگان نرمتر و افراطی تر جناح چپ ناسیونالیسم فرانسه
اند و بیشتر از زاویه سیاست خارجی رقیب سارکوزی هستند هرچند در قبال طبقه
کارگر هم در تقابل با سیاست تعرض سارکوزی، به سیاست رفرم مختصر و سازش
طبقاتی متکی هستند.
هر یک از این احزاب مطرح (و احزاب حاشیه تر موازی آنها) پاسخ جداگانه خود
به منافع مشترک بورژوازی فرانسه در قبال هر دو عرصه مبارزه طبقاتی داخل
فرانسه در قبال طبقه کارگر و رقابت با بخشهای دیگر بورژوازی جهانی را ارائه
داده اند. اگر واضح است که سارکوزی و بارو و مارین لوپن به رغم سیاستهای
متفاوتشان علنا علیه کارگران و مهاجران شمشیر کشیده اند، فرانسوا اولاند هم
با سیاست ملایمتر خود در ارتباط با طبقه کارگر، به انقیاد کشیدن مبارزه
جاری پرولتاریا از کانال به دنبال کشیدن گرایش یونیونیست را هدف خود کرده
است. حتی ژان لوک ملانشون هم با وجود شعارهای چپ رادیکال "آنتی کاپیتالیستی"
خود منافع عاجل و آتی گرایش پیشرو و سوسیالیست پرولتاریای فرانسه را
نمایندگی نمیکند. فرانسوا اولاند با اتکاء به نفوذ وسیعتر حزب سوسیالیست در
صفوف گرایش یونیونیست طبقه کارگر و با در دست گرفتن چند شعار رفرمیستی نظیر
افزایش دستمزد (وعده عام انتخاباتی)، برگرداندن سن بازنشستگی از ٦٢ سال
تحمیلی سارکوزی به حد سابق شصت سال، استخدام شصت هزار معلم، افزایش مالیات
صاحبان درآمدهای بالاتر از یک میلیون یورو در سال و با وعده "تغییر هم
اکنون" توانسته است حمایت بخشهای وسیعی از کارگران و معلمان و دانشجویان را
به خود جلب کند. ژان لوک ملانشون هم موفق به جلب حمایت بخش دیگری از همین
پایه اجتماعی رفرمیسم شده است، اما به رغم کسب نتایج خوب نتوانسته است به
سطح مورد توقع خود برسد. مشکل او و احزاب پشتیبانش این است که نه پا از
دایره رفرمیسم خارج میکنند و نه در همان عرصه رفرمیستی توان آن را دارند که
به اندازه حزب سوسیالیست منشا تغییر باشند.
رادیکالیسم گرایش پیشرو کارگران در عرصه مبارزات اقتصادی و سیاسی نه توسط
زان لوک ملانشون و نه هیچیک از جریانات چپ دخیل در انتخابات نمایندگی نشد.
گرایش پیشرو کارگران در این دوره از تحولات سیاسی در فرانسه، در ادامه چهار
سال مبارزه گسترده کارگران و توده های محروم و تشنه رهایی در فرانسه، امکان
کسب پیشرویهای بیشتری داشته اند و دارند. پیشروی هم در زمینه مقابله
سازمانیافته و رادیکال علیه تعرضات بورژوازی و دولت فرانسه در عرصه
اقتصادی، دفاع از معیشت و سن بازنشستگی و هر ذره رفاه بالاتر و وقت آزاد
بیشتر برای زندگی خود و خانواده ممکن است و هم در عرصه سیاسی در زمینه
ارگانهای اقتدار توده ای طبقه کارگر، تشکیل شوراهای نوع کمون به عنوان
ابزارهای دست بردن به قدرت سیاسی، به معنی حضور در جدال بر سر قدرت سیاسی،
به معنی دخیل بودن طبقه کارگر در جدال بر سر قدرت مستقل از جبهه هایی که
جنبشها و جناحهای بورزوازی پیش پای طبقه میگذارند.
سیاست خارجی
در عرصه سیاست خارجی، خط مشی دو کاندید اصلی بسیار از هم دور است. فرانسوا
اولاند بیشتر از سارکوزی منافع بورژوازی فرانسه را نمایندگی میکند. پیشی
گرفتن او در دور اول انتخابات نگرانی وسیعی را در صفوف بخشهای دیگر
بورژوازی اروپا و بطور ویژه در آلمان و بریتانپا دامن زده است. موضع نسبتا
سخت تر فرانسوا اولاند، انعکاس ناکامی جهانی بورژوازی در مهار کردن بحران
اقتصادی چهارساله و بخصوص ناکامی اتحادیه اروپا و حوزه یورو در مهار کردن
بحران اقتصادی و پولی ویژه خود کشورهای اروپایی است. ادامه بحران حاد
اقتصادی در یونان و اسپانیا، اعلام افت دو درصدی رشد اقتصادی انگلستان (چهارشنبه)،
وضعیت نابسامان اقتصاد فرانسه در برابر استقرار نسبی اقتصاد آلمان، زمینه
های واقعی سیاست مقاومت جویانه اولاند در برابر سیاستهای مرکل در آلمان و
سیاستهای کامرون در بریتانیاست. واکنش منفی بورژوازی آلمان به صورت افت
زنجیره ای بورس (دوشنبه) خود را نشان داد که همان روز افت چهار در صدی بورس
سوئد (که یکی از محکمترین اقتصادهای دوره بحران سالهای اخیر بوده است) را
به دنبال آورد. چشم انداز رقابت فرانسه با آلمان در صورت پیروزی فرانسوا
اولاند، برای کل بورژوازی کشورهای اروپا و کل اتحادیه اروپا نامطلوب و
نگران کننده است. چراکه آلمان و فرانسه دو رکن اصلی موجودیت و دوام اتحادیه
اروپا و پول آن یورو است، همچنانکه (و از آنجاکه) پای اصلی دو جنگ جهانی
امپریالیستی بویژه جنگ دوم بوده اند.
فرانسه چه تاریخا و چه در دو دهه اخیر و بالاخص در چهار سال گذشته صحنه
کلاسیک و تیپیک مبارزه طبقاتی سیاسی و اقتصادی طبقه کارگر و بورژوازی بوده
و از این زاویه جایگاه خاصی برای آگاهی و درس آموزی کارگران جهان داشته است.
مبارزه طبقاتی پشت جدال انتخاباتی جاری یک عرصه مهم این کسب آگاهی و درس
آموزی از تجربه طبقه کارگر فرانسه است. این جدال انتخاباتی نه تنها تا
انجام دور دوم انتخابات ریاست جمهوری برهمین روال ادامه مییابد بلکه سرخط
برنامه های این احزاب در انتخابات پارلمانی پیش رو است که چند هفته بعد از
دور دوم همین انتخابات برگزار خواهد شد. تعقیب این جدال سیاسی و طبقاتی
برای کمونیستها و رهبران و فعالین کارگری ضروری است.
٢٧ آوریل ٢٠١٢
http://www.hekmatist.org
_______________________________________________________
توجه کنید . نوشتن یک ایمیل واقعی الزامی است . درغیر این صورت پیام
دریافت نمیشود.
|
