تمرین جمهوری خواهی

مهستی شاهرخی


در یک جمهوری لاییک، مثلاً در آمریکا، هرگز کسی، حتا تندروترین بنیادگرایان مذهبی به خیابان نمی روند تا «میرحسین، یا حسین» بگویند و جایگاه سید و امام و پیشوا را به فردی که قرار است به مدت چهار سال ریاست جمهوری را به عهده بگیرد بدهند. عقب مانده ترین کاندیدای ریاست جمهوری در کشورهای لاییک هرگز نمی آید تا حمایل سبز سیدی اش را «پرچم اهب بیت» معنا کند.



بر این اعتقادم که ما ایرانیان هنوز تصور دقیقی از جمهوریخواهی نداریم. در سی سال گذشته، وجود یک حکومت دیکتاتوری مذهبی که همیشه پیشوای شیعیان حرف اول و آخر را می زند و رأی دادن به کسی که از پیش توسط پیشوا و کمیسیون های متعدد مذهبی منتخب شده جز میزانسنی نمایشی از جمهوری نیست و ما ایرانیان هنوز به قلب جمهوری و اندیشه بنیادین آن نزدیک نشده ایم.

در یک جمهوری لاییک، مثلاً در آمریکا، هرگز کسی، حتا تندروترین بنیادگرایان مذهبی به خیابان نمی روند تا «میرحسین، یا حسین» بگویند و جایگاه سید و امام و پیشوا را به فردی که قرار است به مدت چهار سال ریاست جمهوری را به عهده بگیرد بدهند. عقب مانده ترین کاندیدای ریاست جمهوری در کشورهای لاییک هرگز نمی آید تا حمایل سبز سیدی اش را «پرچم اهل بیت» معنا کند.

برخورد افراطی که بسیاری از رفقای چپ در حمایت و هواداری از میرحسین انجام دادند چه از نظر تاکتیکی و چه از نظر استراتژیکی از جانب یک چپگرای اصولی قابل قبول نیست. چپ حقیقی همیشه به منافع مردم فکر می کند، در حالی که افراطی ترین چپ های ایرانی به خاطر منافع حزب، منافع مردم را نادیده گرفتند و با بخشی از حاکمیت که جناح بازنده شده بود بیعت کردند.

انتخاب بین احمدی نژاد و میرحسین از ابتدا بر اساس ایده انتخاب بین "بد و بدتر" یا به قول فرانسوی ها انتخاب بین "وبا و طاعون" بود، از این رو، کسانی که سنگ میرحسین و زهرا خانوم فرهیخته را به سینه زدند و ایشان را به عرش اعلا بردند و مدام حرفهای سست این افراد بی مایه را معناگذاری کردند و بر خطاهایشان ماله کشیدند به خوبی می دانند که یک چپ حقیقی هرگز از یک کاندیدای ریاست جمهوری یک پیشوا و یک شاه نمی سازد.

اشاعه اندیشه جمهوری خواهی و تمرین آن یکی از وظایف مهم انقلابیان است. برای رسیدن به جمهوری حقیقی و قانون حقیقی بایست بر روی چنین نکاتی تاکید کرد و در صدد بود تا پایه های حکومتی خارج از قوانین فقهی و دینی و تفسیری را بر پایه لاییسیته با قانونی شفاف و به نفع مردم بنا گذاشت. بیاییم و «جمهوری» را در اندیشه خود تمرین کنیم.

زنده باد جمهوری! مرگ بر دیکتاتور!

 

_______________________________________________________