|
یونسکو، منصرف از
برگزاری روز فلسفه در ایران
استیون ارلنگر
روز: یونسکو تصمیم گرفت که از برگزار کردن بزرگداشت سالانه روز فلسفه در
ایران که قرار بود کمتر از دو هفته دیگر در ایران برگزار شود، جلوگیري کند
تا خدشه اي دیگر بر اعتبارش نیافتد.
یونسکو از سال 2002 برگزار کننده روز جهاني فلسفه است، اما توافقي که در
سال 2008 مبني بر میزباني ایران در سال 2010 انجام شد، با توجه به سرکوب ها
و سانسور های بعد از انتخابات مخدوش سال 2009، بسیار جنجال برانگیز شد.
اساتید دانشگاه این مراسم را که قرار بود از 21 تا 23 نوانمبر برگزار شود
بایکوت کردند و اتحادیه اروپا به آمریکا پیوست و از دبیر جدید یونسکو،
ایرینا بوکووا درخواست کرد که این مراسم را لغو کند.
مراسمي که قرار بود روز 18 نوامبر در پاریس برگزار شود، همچنان پا برجاست و
خانم بوکووا تصمیم گرفته است که مراسم اصلي در همین روز برگزار شود.
دیپلمات هاي غربي گفتند ابتدا در اوایل سال 2010 ، پس از آن که برگزاري
مراسم در ایران علني تر شد، اعتراض خود را با خانم بوکووا در میان گذاشتند
اما در بهار گذشته، علي رغم تمامي اعتراض ها، یونسکو اعلام کرد که مراسم
طبق برنامه پیش خواهد رفت. با تمام این احوال، ایرینا بوکوا، بعد از
بالاگرفتن اعتراض ها یونسکو اعلام داشت که خود را از هرگونه مراسم مرتبط با
روز جهاني فلسفه در تهران، کنار مي کشد.
با پیشرفت فعالان سیاسی و سازمان های غیر دولتی در جمع آوری و تشکیل پرونده
درباره نقض حقوق بشر در ایران که با استناد به دستگیري و تبعید اساتید نخبه
ایراني در ماجراهای بعد از انتخابات سال پیش صورت گرفت و بالاگرفتن اعتراض
ها ، دانشمندان اعلام کردند که این مراسم بدل به صداي تندرو ها در نظام
پیچیده ایران خواهد شد.
فرانسه بطور خاص تلاش کرد تا خانم بوکووا را متقاعد کند که این مراسم را
لغو کند و در این راه به سایر کشورهاي اروپایي پیوست تا از او بخواهند که
توافقي را که بین دبیرکل قبلي یونسکو و ایران در سال 2009 انجام گرفته بود،
لغو کند.
یکي از مقامات عالیرتبه اروپایي، خاطرنشان کرد که این تصمیم گیري که مراسم
روزجهاني فلسفه در کشور دیگري برگزار شود به عهده دبیرکل یونسکو بوده است و
با اعضاي هیئت رئیسه هرگز در این مورد مشورت نشده است.
هفته گذشته دیوید تی.کیلیون، سفیر آمریکا در یونسکو نیز در نامه ای به خانم
بوکوا نیز به گزارش هایي اشاره کرد که نشان می دهد مقامات ایرانی قصد دارند
از مراسم روز جهانی فلسفه، بهره برداري سیاسي کنند. آقای کیلیون همچنین به
موضعگیري هاي متعدد مسئولان در تهران اشاره کرد که علوم انساني غربي را
برای ایران خطرناک دانسته بودند. وزیر علوم و تحقیقات و فن آوري ایران
اعلام کرده است که تا زماني که مباحث موجود در رشته هاي علوم انساني غربي،
از جمله فلسفه بررسي نشود و با ارزش هاي دیني در ایران تطبیق پیدا نکند،
همه رشته هاي جدید علوم انساني به حالت تعلیق در مي آید.
یک دیپلمات ارشد غربي با استقبال از تصمیم خانم بوکووا در کنار کشیدن
یونسکو از مراسم تهران گفت این اقدامات باید زودتر انجام مي شد. این
دیپلمات گفته است تصمیم زود تر مي توانست شرمندگی کمتري براي یونسکو به بار
آورد.
این دیپلمات ارشد اروپایي گفت: «با در نظر گرفتن وقایع پس از انتخابات در
ایران، برگزاري چنین مراسمي در تهران کاملا نامناسب و با اهداف و آمال
یونسکو و خود علم فلسفه، در تناقض بود، چرا که فلسفه مبتني بر برخورداري از
حق آزادی اندیشه است.» او همچنین افزود در ایران امروز، نبود آزادی در
تحقیقات فلسفی از جمله فلسفه غربي، مشهود است.
رامین جهانبگلو، فیلسوف ایرانی که در سال 2006 در تهران بازداشت و زنداني
شد و در حال حاضر در دانشگاه تورنتو تدریس مي کند، در نامه اي خطاب به
ایرینا بوکووا خواستار تجدید نظر در این تصمیم شده بود. در این نامه
اعتراضي جهانبگلو همچنین به ریاست غلامعلی حداد عادل، حامي سرسخت احمدی
نژاد بر موسسه فلسفه ایران اعتراض کرده بود.
خانم بوکووا همچنین تلاش مي کند از یک آبروریزي دیگر جلوگیري کند و آن
تصمیم دادن جایزه اي به دیکتاتور گینه استوایي تئودور اوبیانگ نگوما
مباسوگو، بود. در ماه اکتبر، هیئت رئیسه توافق کرد که دادن این جایزه را به
حالت تعلیق در بیاورد تا بین اعضا توافق صورت بگیرد که معنایش این است که
جایزه اي در کار نخواهد بود.
مراسم روز جهانی فلسفه برای اولین بار در پاریس آغاز شد و از آن پس در
کشورهایی از جمله شیلی، مراکش، ترکیه، ایتالیا و روسیه برگزار شده است.
مراسم هایي نیز در حاشیه این روز در کشورهاي دیگر برگزار مي شود که این
برنامه ها امسال هم مي تواند ادامه داشته باشد.
نیویورک تایمز، 10 نوامبر
_______________________________________________________
|
