|
تاریخ انتشار:08.02.2015
از 19 بهمن 1349 تا 19 بهمن
1360 !
واقعه سیاهکَل که همچنین به قیام سیاهکَل و
جنبش سیاهکَل نیز مشهور است، به حمله مسلحانه‌ی هواداران سازمان
چریک‌های فدایی خلق ایران به پاسگاه ژاندارمری سیاهکل در تاریخ ۱۹
بهمن سال ۱۳۴۹ (۴۳ سال پیش) انجام دادند، گفته می‌شود. هدف از این
عملیات آزاد سازی یکی از اعضای دستگیر شده این سازمان بود. در
درگیری پیش آمده سه نفر از چریکها کشته و ده نفر دستگیر و سپس
اعدام شدند. به نوشته یان ریشار و نیکی کدی، این واقعه، نخستین
حرکت مسلحانه با اهداف سیاسی در تاریخ معاصر ایران محسوب می‌شود.
در شام‌گاه ۱۹ بهمن ۱۳۴۹، سیزده چریک مسلح به تفنگ، مسلسل و نارنجک
دستی به پاسگاه ژاندارمری شهرستان سیاهکل در کناره جنگل‌های استان
گیلان حمله کردند. شاه با شنیدن این خبر
عکس‌العمل شدیدی نشان داده و برادر خود را در راس قوای نظامی
سنگینی شامل کوماندوها، هلیکوپتر و افراد شهربانی به منطقه اعزام
نمود. در عملیات تعقیب و گریزی که از پی آن آمد، چندین سرباز
شاهنشاهی و دو چریک فدایی کشته شدند و یازده تن از چریکها نیز اسیر
گشتند. از این تعداد ده نفر به ضرب گلوله اعدام شده و یک تن زیر
شکنجه جان سپرد.
مهدی اسحقی و محمدرحیم سماعی، دو چریکی بودند که در اول اسفند در
درگیری کشته شدند. علی‌اکبر صفایی فراهانی٬ احمد فرهودی٬ محمدعلی
محدث قندچی٬ ناصر سيف دليل صفایی٬ هادی بنده خدا لنگرودی٬
شعاع‌الدین مشیدی٬ اسکندر رحیمی٬ غفور حسن‌پور اصیل٬ محمدهادی
فاضلی٬ عباس دانش بهزادی٬ هوشنگ نیری٬ جليل انفرادی و اسماعیل
معینی عراقی در ۲۶ اسفند تیرباران شدند.
...............................
در روز ۱۹ بهمن ۱۳۶۰ نیروهای سپاه پاسداران موفق به کشف محل اختفای
اصلی رهبران سازمان مجاهدین در تهران در
محله زعفرانیه شده و پس از محاصره‌ی آن محل و چند ساعت درگیری
مسلحانه آن را تصرف کردند. در این واقعه ۲۳ نفر از جمله موسی
خیابانی مرد شماره ۲ سازمان، آذر رضایی همسر موسی خیابانی و اشرف
ربیعی، همسر اول مسعود رجوی، کشته و پسر خردسال مسعود و اشرف نیز
به اسارت درآمد. این واقعه از سوی مجاهدین به «عاشورای مجاهدین»
نامیده شد.
با وجود وقوع حوادث خشونت آمیز سال ۱۳۶۰ و کشته شدن برخی مقامات
بلندپایه، بر خلاف پیش‌بینی مجاهدین خلق و سایر مبارزان مسلح که با
ضربه وارد آوردن بوسیله عملیات مسلحانه و حذف فیزیکی نیروهای «مکتبی»،
امید به سلب قدرت و ضعیف نمودن آنان داشتند، نه تنها از قدرت این
نیروها کاسته نگردید، بلکه تمامی مراکز تصمیم‌گیری نیز رسما
و علنا در اختیار
آنان قرار گرفت . بدین ترتیب ، همه
گروه‌های سیاسی ، جز آنهایی که در ردیف نیروهای «مکتبی» قرار داشتند،
از میدان خارج شدند.
بنیان‌گذاران سازمان مجاهدین، محمد
حنیف‌نژاد، سعید محسن و علی‌اصغر بدیع‌زادگان که از فعالان مسلمان
جبهه ملی دوم ایران بودند (که پس از تشکیل نهضت آزادی، از فعّالان
یا هواداران آن سازمان شدند) و یکی از اعضای نهضت آزادی به نام
عبدالرضا نیک بین رودسری معروف به «عبدی»، گرد هم آمدند و سازمانی
را بنیان نهادند. در نخستین بیانیه‌ی سازمان که در ۲۰ بهمن ۱۳۵۰
پراکنده شد، آمده است:
پس از دستگیری، محاکمه و محکومیت رهبران نهضت مانند مهدی بازرگان،
یدالله سحابی و محمود طالقانی، تحت تأثیر برخوردهای خشن حکومت شاه
با مخالفان و سرکوب قیام ۱۵ خرداد و شکست مبارزات مسالمت آمیز،
پاسخ‌ها و رویکردهای سیاسی نهضت آزادی در نگاه این جوانان،
پاسخ‌های معقول و راه‌گشا به حساب نمی‌آمد و آنان در جریان تدوین
استراتژی به مبازره قهرآمیز و تفسیری رادیکال از اسلام رسیده و به
تدریج با بهره‌گیری از تئوری‌های انقلابیون آمریکای لاتین، شیوه‌ی
جنگ چریکی شهری و کار مخفی سازمانی و مسلح شدن را در تاکتیک
پذیرفتند.
در شهریور سال ۱۳۵۰ و در آستانه‌ی برگزاری جشن‌های ۲۵۰۰ سال
شاهنشاهی، ۱۳ نفر از سران سازمان دستگیر و پس از شکنجه ۱۲ نفر از
آنان اعدام شدند. تنها فردی که از مجازات اعدام نجات یافت مسعود
رجوی بود که بعدها رهبری سازمان را در اختیار گرفت. در آذر ماه
همان سال رضا رضایی از کادرهای سازمان توانست از زندان فرار کند و
تا روز کشته شدنش در ۲۵ خرداد ۱۳۵۲، نقش مهمی در رهبری و سازماندهی
مجدد و عملیات نظامی مجاهدین ایفا کرد. بدین ترتیب بقایای سازمان
به فعّالیّت خود ادامه دادند و سازمان با چند عمل مسلحانه در جامعه
شناخته شد.
در دهه ۱۳۵۰ با مقابله شدید ساواک با نیروهای سیاسی مسلح، سازمان
مجاهدین نیز در شرایط دشواری به فعّالیّت مخفی خود ادامه می‌داد و
از حمایت بعضی از روشنفکران مذهبی مسلمان و روحانیون شیعه برخوردار
بود.
منابع مختلف : اینترنت و ویکی پدیا
________________________________________________________
توجه کنید . نوشتن یک ایمیل واقعی الزامی است . درغیر این صورت پیام
دریافت نمیشود.
|
