تاریخ انتشار: 30.06.2014

نگاهی به بازیگران اصلی صحنه سیاسی در عراق

با پیشروی شورشیان مسلح، نوری مالکی، نخست‌وزیر عراق، زیر فشار هرچه بیشتری قرار می‌گیرد تا از قدرت کناره‌گیری کند و راه برای تشکیل یک دولت وحدت ملی هموار شود. اما چه افراد و نیروهایی برای تصرف قدرت آمادگی دارند؟

گروه افراطی "دولت اسلامی عراق و شام" (داعش) به خطری جدی نه تنها برای عراق بلکه برای کل منطقه تبدیل شده است. نوری مالکی که تا کنون دو دوره پست نخست وزیری را در اختیار داشته، به دنبال انتخابات سراسری اخیر خود را برای سومین دوره ریاست کشور آماده می‌کند، اما اکنون موانع روزافزونی در برابر او قرار گرفته است.

نخست‌وزیر شیعه عراق دیگر تنها با مخالفت رقیبان مسلکی روبرو نیست، امروزه بسیاری از هم‌کیشان او و برخی از مراجع بزرگ شیعی، از جمله آیت‌الله سید علی سیستانی، از او می‌خواهند که از قدرت کناره‌گیری کند. اما چه کسانی خود را برای به دست گرفتن سکان سیاسی کشور آماده کرده‌اند؟

ابراهیم جعفری:

این سیاستمدار شیعی اهل کربلا رهبر جنبش اصلاح ملی است که از نیروهای اصلی ائتلاف شیعیان محسوب می‌شود.جعفری از سال ۲۰۰۳ و حمله نیروهای ائتلاف به سرکردگی آمریکا، نقش مهمی در صحنه سیاسی عراق ایفا کرده است. او در شورای حکومتی که پس از سرنگونی رژیم صدام حسین توسط آمریکا تعیین شد، عضویت داشت و پس از آن معاون رئیس دولت موقت عراق بود.

به دنبال انتخابات سراسری سال ۲۰۰۵ که در آن ائتلاف نیروهای شیعی به قدرت رسید، جعفری نخست‌وزیر شد. در دوره زمامداری او در پاییز ۲۰۰۵ قانون اساسی تازه‌ای برای کشور تدوین شد و در دسامبر همان سال انتخابات پارلمانی صورت گرفت.

به دنبال پیروزی شیعیان در انتخابات، جعفری قانونا می‌توانست در مقام نخست‌وزیری باقی بماند، اما با بالا گرفتن خشونت‌های فرقه‌ای در سال ۲۰۰۶ نیروهای سنی و کرد با ادامه حکومت او مخالفت کردند. بدین سان ائتلاف شیعی با کناره‌گیری جعفری موافقت کرد و در توافق با مخالفان، نوری مالکی را به عنوان نخست‌وزیر معرفی کرد.

بیان جبر:

این سیاستمدار شیعه نیز از فعالان سیاسی عراق پس از صدام حسین است. او در دوران زمامداری ابراهیم جعفری در سال ۲۰۰۵ وزیر کشور بود. در زمانی که کشتار و خونریزی سراسر عراق را فرا گرفته بود، وزارت کشور متهم شد که در هدایت و اجرای برخی از ترورها بر ضد سنی‌مذهبان دست دارد. بیان جبر خود را از این گونه اتهام‌ها بری دانست.

جبر در اولین دوره نخست‌وزیری مالکی که در سال ۲۰۱۰ به پایان رسید، وزیر دارایی بود. از آن زمان او از سوی "مجلس اعلای انقلاب اسلامی در عراق"، نماینده پارلمان بوده است. گروه یادشده از نیروهای پرقدرت شیعی به شمار می‌رود و رهبری آن را عمار حکیم به عهده دارد.

عادل عبدالمهدی:

این اقتصاددان متولد بغداد، مانند بیان جبر از اعضای رهبری "مجلس اعلا" است و چیزی نمانده بود که به نخست‌وزیری برسد اما در برابر نوری مالکی که نامزد "حزب الدعوه" بود، موفقیتی پیدا نکرد.عادل عبدالمهدی از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ معاون رئیس جمهوری عراق بود. در سال ۲۰۰۹ برخی از افسران نزدیک به او در سرقت مسلحانه از یک بانک، شناسایی شدند و این ماجرا به حیثیت او لطمه وارد کرد.

ایاد علاوی:

این پزشک شیعه خواهان جدایی دین از سیاست است. در سال ۲۰۰۴ ایالات متحده او را به عنوان نخست‌وزیر موقت عراق تعیین کرد. او در انتخابات سال بعد توفیقی نداشت، اما از آن زمان موقعیت خود را به عنوان قوی‌ترین منادی حکومت غیراسلامی در عراق حفظ کرده است.
 

ایاد علاوی در گذشته عضو حزب بعث بود اما به دنبال جدایی از حزب و فرار از عراق، مورد غضب رژیم صدام حسین قرار گرفت. او در خارج از عراق گروهی سیاسی با هدف سرنگونی صدام حسین تشکیل داد. علاوی در لندن از یک سوءقصد جان سالم به در برد.
ایاد علاوی لایه‌های شهری و مدرن را به تشکیل حاکمیتی بر پایه هویت ملی و نه باورهای دینی فرا می‌خواند. او در انتخابات سال ۲۰۱۰ بیشترین کرسی‌های پارلمان را به دست آورد. (بیشتر بخوانید: شورای امنیت خواهان تشکیل سریع دولت جدید در عراق شد)
اما نوری مالکی با توسل به رشته‌ای از مانورهای ماهرانه و یاری از ایران و آمریکا، موفق شد علاوی را کنار بزند و خود برای بار دوم به نخست‌وزیری برسد.

احمد چلبی:

این تلاشگر سیاسی که زمانی بسیار مورد توجه واشنگتن بود، در داخل عراق پایگاهی ندارد. او در رابطه با دسترسی رژیم صدام به اسلحه کشتار جمعی، به ایالات متحده اطلاعاتی داد که معلوم شد نادرست بوده و همین حیثیت او را لکه‌دار کرد. افزون بر این ایالات متحده در سال ۲۰۰۴ احمد چلبی را به جاسوسی برای دولت ایران متهم کرد.

چلبی سیاستمداری شیعه اما طرفدار تشکیل دولتی غیراسلامی است. او به خاطر نقشی که در طرد عناصر طرفدار صدام حسین از مشاغل و مناصب دولتی و امنیتی داشت، به شدت مورد نفرت اعراب سنی‌مذهب است. به خاطر همین نمی‌تواند در عراق پس از نوری مالکی، بیش از یک عنصر اتحادبخش نقشی داشته باشد.

dw

دبی-العربیه.نت فارسی

احزاب عراقی مذاکرات حساسی را برای انتخاب دولت جدید این کشور آغاز کردند که می‌تواند به پایان حضور نوری مالکی در قدرت بینجامد.
این مذاکرات پس از آن صورت می‌گیرد که آیت‌الله علی سیستانی مرجع عالی شیعیان عراق خواستار انتخاب دولتی با چهره‌های جدید در اسرع وقت برای مقابله با شبه نظامیان تندرو شد.

قدرت‌های بزرگ نیز از مسئولان عراقی خواسته‌اند دولتی فراگیر با حضور همه طوایف و همچنین جریان‌های سیاسی تشکیل دهند تا با پیشروی تندروها مقابله کنند.

دخالت ناگهانی آیت الله علی سیستانی در سیاست که خواستار توافق احزاب سیاسی عراق بر سر نخست وزیر و رئیس پارلمان تا پیش از برگزاری جلسه پارلمان در روز سه شنبه شد، می‌تواند به هشت سال حضور نوری مالکی در مقام نخست وزیری خاتمه دهد.

یک نماینده پارلمان عراق از ائتلاف شیعه ملی عراق که در آن احزاب شیعه حضور دارند، به خبرگزاری رویترز گفته است: «سه روز آینده برای رسیدن به توافق و حرکت دادن روند سیاسی به سمت جلو، بسیار مهم هستند.»

این نماینده که به خاطر حساسیت موضوع نخواسته نامش فاش شود گفته است که جلسات داخلی میان احزاب و همچنین جلسه‌ای گسترده برای ائتلاف ملی با حضور ائتلاف دولت قانون به رهبری مالکی تشکیل خواهد شد. قرار است جلسات مشترکی با برخی احزاب سنی نیز تشکیل شود.

ورود آیت الله سیستانی به معادلات سیاسی، ادامه حضور مالکی را به عنوان نخست وزیر موقت عراق دشوار می‌کند.

پیام آیت الله سیستانی پس از آن صادر شد که جلسه جریان‌های شیعه از جمله ائتلاف دولت قانون در توافق بر سر نخست وزیر جدید، بدون نتیجه پایان یافت. مالکی در این جلسه گفته است که رقبایش ابتدا تلاش کردند انتخابات پارلمانی را به تعویق اندازند و اکنون می‌خواهند جلسه پارلمان به تعویق بیفتد. او افزود چنانچه در تعویق جلسه پارلمان موفق شوند، به سمت فشار بر او از راه افزایش نا امنی‌ها در بغداد حرکت خواهند کرد.

از اوایل ماه جاری میلادی، تندروهای دولت اسلامی عراق و شام موسوم به داعش، بر مناطق شمال بغداد که اکثریت ساکنان آن‌ها سنی مذهب هستند، سیطره یافتند. تصرف شهر موصل، بزرگترین شهر شمال عراق، از جمله موفقیت آن‌ها است.

گروه داعش سعی در برپایی امارت اسلامی فراتر از مرزهای منطقه‌ای دارد. آن‌ها همچنین شیعیان را کافر می‌دانند تندروها به اعدام دستجمعی ده‌ها تن از سربازان شیعه عراقی در شهر تکریت، افتخار می‌کنند.

باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا، اقدام نظامی در عراق را بعید دانسته اما حدود ۳۰۰ مستشار نظامی به بغداد فرستاده است.

تلویزیون سی.ان.ان گزارش داد بر اثر انفجاری در هیت در استان الانبار عراق 9 افسر نیروهای امنیتی کشته شدند..در حله در نزدیکی بغداد نیز، در حال حاضر درگیریهایی جریان دارد و نیروهای عراقی درخواست حمایتهای هوایی و زمینی کرده اند. این احساس وجود دارد که شورشیان درصدد محاصره پایتخت هستند.
 

روسها هم توی این هاگیرواگیر ، اجناس بنجل خودشان را آب میکنند....

دولت عراق پیشتر در قراردادی به ارزش 500 میلیون دلار از روسیه هواپیمای جنگنده خریده بود و تصور می رود که این پنج هواپیما، اولین گروه هواپیماهای خریداری شده باشند.

هواپیماهای سوخوی، هواپیماهای قدیمی هستند که بیش از 30 سال عمر دارند و به تعمیرات زیاد احتیاج دارند و گاهی مواقع تهیه وسایل یدکی آنها به دلیل اینکه دیگر تولید نمی شوند با مشکلاتی روبروست.

هواپیماهای روسی ستون فقرات نیروی هوایی ارتش عراق در دوران صدام حسین را تشکیل می دادند.

................................................................................................................................................................

بازیهای جام جهانی فوتبال به مرحله حساسی رسیده است . همزمان بازیهای خونین غرب و حکومت اسلامی ایران هم در جغرافیای عراق به مراحل حساسی رسیده است . اگر فرض کنیم که حذف مالکی با رضایت همه طرفین قطعی باشد....اما این حذف به مثابه پایان بازی یا گل طلائی نیست ! بلکه نحوه و شیوه حذفش قطعا حاوی یک پیام مشخص از طرف غرب به حکومت اسلامی ایران است و میتواند به مثابه گل طلائی قلمداد شود !

اسماعیل هوشیار

30.06.2014

_______________________________________________________

توجه کنید . نوشتن یک ایمیل واقعی الزامی است . درغیر این صورت پیام دریافت نمیشود.