|
تاریخ انتشار:09.04.2015
نگاهی
نزدیکتر به توافق مقدماتی هسته ای بین رژیم اسلامی ایران و کشورهای
5+1
سعید صالحی نیا
salehinia@aol.com
7 آوریل 2015
مقدمه:
در مقالات گذشته، توضیح دادم که ناتوانی نظام امپریالیستی عرب،
بحرانهای درونی حاکمیت ناشی از بحران غیر قابل کنترل سرمایه داری،
ایجاد خلاء قدرت در منطقه خاورمیانه ، عامل عروج "امپراتوریهای
منطقه ای" و جنگهای نیابتی شده است. برای بیرون آمدن از این بحران،
تقویت بلوکهای امپریالیستی و کنترل بهتر منابع انرژی، قدرتهای حاکم
دنیا چاره ای ندارند که بپای میزهای مذاکره بنشینند. این مذاکره ها
و توافقها بخشی و شکلی از نبردها و تجدید آرایش سیاسی و ژئوپولیتیک
است جهت بازسازی نظام قدرت جهانی.
رژیم اسلامی ایران ، مثل جنبشهای اسلامی دیگر منطقه، محصول قدرت
سازیهای منطقه ای بود.زمانی که قرار بود بلوک شوروی را محاصره کنند
، بطور همزمان دو گرایش اسلام سیاسی را دامن زدند.یکی در
ایران(شیعه) و دیگری در پاکستان (طالبان). بر بستر فرهنگ عقب مانده
و زیر سایه دیکتاتوریهای پروغرب، این جمبشها را بالا کشیدند تا
حلقه محاصره دور نفوذ بلوک شرق بسازند. بعدها ، سایر سرهای جدید تر
اسلام سیاسی مثل القاعده و داعشیزم در صحنه ظاهر شدند که بی تردید
حداقل در لایه هائی دست ساخت و تقویت شده همان صحنه گردانهانی
هستند که دنیای موجود را تجدید آرایش می کنند.
سرهای اسلام سیاسی قد کشیدند و دنبال حوزه قدرت، با سازندگان خود
گلاویز شدند.مارهائی شدند که صاحب خود را هم می گزند. این شد که
استراتژی "کنترل" و محدود سازی" توسط حکومتهای غربی به رهبری
آمریکا اتخاذ شد.حکومتهای غرب به جنبش اسلام سیاسی و حکومتهایش
نیاز داشته و دارد.برگ این عقب مانده های متحجر برای تحمیق مردم
برای به انجراف کشاندن انقلابها ، هنوز قابل بازیست. فقر و
بحرانهای فرهنگی هویت، دو ابزار بازسازی اسلامیزم سیاسی هستند و
هنوز که هنوز است امپریالیستها خوب می دانند که می شود با این
بربرهای اسلام سیاسی منطقه خاورمیانه را گرداند و دنیا را درون یک
جنگ سرد کنترل شده نگه داشت.
با توجه به تصویر بالاست که می شود مرحله جدید تلاشهای "عادی سازی"
روابط با حکومت اسلامی ایران را در که دو سالیست تسریع شده، درک
کرد. سیاست عادی سازی روابط یا بهتر بگوئیم تنش زدائی با اسلام
سیاسی با اتکا به تجربه مشابه با بلوک شرق دارد پیش می
رود.استراتزیستهای غربی پروا ندارند که یادآوری کنند که تجارب "مذاکرات
با بلوک شرق و چین" را دارند در برخورد به حکومت ایران بکار می
گیرند.سیاستی بسیار ماهرانه و هوشیارانه که هدفش استفاده از ضعفهای
حکومت ایران متعاقب دورانی طولانی از فشار اقتصادی و سیاسی است و
نشان دادن دریچه "گشایش" بطور همزمان "در صورت همکاری"!
اجازه بدهید نگاهی بیندازیم به متن مقدماتی "توافق" حکومتهای
امپریالیستی (5+1) با حکومت ایران با ذکر اینکه این متن توافق
مقدماتی است و قرار است تا ماه ژوئن امسال ، قطعی شود:
(1)نگاهی به متن مقدماتی "توافق هسته ای"(5)
متن نهائی توافق هسته ای بین رژیم اسلامی و گروه 5+1 قرار است تا
30 ژوئن 2015 نوشته شود.هنوز موضوعاتی هستند که ممکن است در متن
نهائی تغییر کنند اما اصول مورد توافق تا بحال شامل موارد زیر
هستند:
غنی سازی:
رژیم اسلامی پذیرفت که تعداد سانتیرفوژه های خود را به یک سوم
تقلیل دهد (از 19 هزار به 6104 عدد). طی 10 سال آینده تعداد
سانتریفوژ ها به 5060 تقلیل یابد. سانتریفوژهای موجود تنها به نوع
آی آر 1 اس که نسل اول سانتریفوژ هستند محدود بماند.
رژیم اسلامی موافقت کرد که میزان تغلیظ اورانیوم را به حد 3.67% طی
15 سال آینده محدود کند. همینطور پذیرفت که مقدار کنونی ذخیره
اورنیوم غنی شده را در که حد 10000 کیلوگرم می باشد، طی 15 سال
آینده به حدود 300 کیلو تقلیل دهد.
• بقیه سانتریفوژها و صنایع مربوطه باید تحت نظارت آژانس بین
المللی قرار گیرد و فقط برای استفاده یدکی بکار گرفته شود.
رژیم اسلامی پذیرفت که هیچ مرکز جدید هسته ای برای غنی سازی
آورانیوم طی 15 سال آینده نسازد. حکومت ایران در حال حاضر قادر است
طی 2 تا 3 ماه مواد غنی شده لازم برای ساخت یک بمب اتمی را آماده
کند ، باید ظرفیت خود را به حدی محدود کند که زمان لازمه برای سخت
بمب اتم حداقل به یکسال تغییر کند.
حکومت ایران تاسیسات فردو را دیگر برای تغلیظ اورانیوم استفاده
نخواهد کرد. این حکومت پذیرفت که از این تاسیسات فقط برای مقاصد
صلح آمیز استفاده خواهد کرد. این حکومت پذیرفت که تحقیقات برای غنی
سازی اورانیوم را در این تاسیسات ، 15 سال به تعویق خواهد انداخت.
قریب به دو سوم سانتریفوژهای تاسیاسات فردو باید تخلیه شوند و
باقیمانده سانتریفوژها در این مرکز هم نباید اورانیوم را غنی
کنند.تمامی سانتریفوژها و تاسیاست این مرکز باید تحت نظارت آزانس
بین المللی قرار گیرند.
حکومت ایران فقط در تاسیاسات نظنز، طی 10 سال آینده، اورانیوم را
توسط 5060 سانتریفیوژ نسل اول غنی خواهد کرد و 1000 سانتریفیوژ مدل
آی آر2ام را که هم اکنون در نطنز مستقر هستند، با نظارت آزانس بین
المللی اتمی به انبار منتقل خواهد کرد.
حکومت ایران، از مدلهای پیشرفته تر سانتریفیوژ طی 10 سال آینده
استفاده نخواهد کرد. تحقیقات محدود در زمینه توسعه سانتریفیوژها
تحت نظارت و پذیرش کشورهای 5+1 ادامه خواهد داشت.
نظارت ها و شفافیت در گزارش دهی:
آژانس بین المللی به همه تاسیسات هسته ای ایران دسترسی خواهد داشت
از جمله تاسیاسات نطنز و تاسیاست فوردو. بازرسان باید به همه
فعالیتهای هسته ای نظارت داشته باشند و گزارش دهی های ایران باید
شفاف باشد و هیچ فعالیت مخفی وجود نداشته باشد.
بازرسان باید به معادن اورانیوم دسترسی داشته باشند و مراکزتولید
کیک زرد ایران باید طی 25 سال آینده تحت نظارت و رصد دائمی باشد.
نظارت بر سانتیفوژها طی 20 سال آینده باید ادامه یابد.ساختن
سانتریفوژها ی جدید باید متوقف بماند. تمامی سانتریفوژهائی که در
دو تاسیسات نطنز و فوردو از رده خارج می شوند باید تحت نظارت آزانس
بین المللی بماند.
تمامی فعالیتهای روزمره ایران در تاسیاست هسته ای باید توسط آزانس
بین المللی مورد موافقت قرار گیرد. هر زمان که آزانس بین المللی
فعالیت مشکوکی را مورد بررسی قرار می دهد ، حکومت ایران باید با
آژانس بین المللی همکاری کند و دستیابی کارشناسان آزانس بین المللی
را فراهم کند. هرگونه فعالیت هسته ای که بنوعی نظامی باشد باید به
اطلاع و موافقت آژانس برسد
راکتورها و تاسیسات بازیافت:
حکومت ایران پذیرفت که راکتور اراک را که نقشی در ساخت سلاح نخواهد
داشت، تحت نظارت کشورهای 5+1 بازسازی کند. این راکتور در تولید
پلوتونیوم فعال نخواهد بود و صرفا بکار صلح آمیز خواهد آمد. هسته
راکتور اراک که برای تولید پلوتونیوم جهت مصرف نظامی طراحی شده بود
تخریب خواهد شد و از ایران خارج خواهد شد. حکومت ایران مسئول تخلیه
سوخت این راکتور به خارج ایران خواهد بود.
حکومت ایران پذیرفت که بطور نامحدود ازتحقیق در مورد تولید سوخت
هسته ای کناره بگیرد. از گرد آوری آب سنگین بیش از نیاز راکتور
اراک بپرهیزد و طی 15 سال آینده اضافه آب سنگین خود را در بازار
بین المللی بفروشد. از تولید هرگونه راکتور جدید برای تولید آب
سنگین طی 15 سال آینده خودداری کند.
تحریم ها:
حکومت ایران مشمول لغو تحریمها می شود اگر به تعهدات خود عمل
کند.تحریمهای ایالات متحده و اتحادیه اروپا در صورتی که آزانس بین
المللی تایید کند که حکومت ایران به تعدات خود در مورد توافق هسته
ای عمل کرده معلق خواهند شد.هر زمان که حکومت ایران به تعهدات خود
عمل نکند، این تحریمها مجددا برقرار خواهند شد. تحریمها در طول مدت
مورد توافق این قراردادها ممکنست دوباره برقرار شوند.
تمامی قطع نامه های سازمان ملل بر علیه فعالیتهای هسته ای ایران در
صورتی که حکومت ایران به موارد توافق عمل کند، برداشته خواهند
شد.در صورتی که حکومت ایران به هر نحو به تعهدات خود عمل نکند،
تحریمهای قبلی سازمان ملل مجدد برقرار خواهد شد.
تحریمهای ایالات متحده بخاطر حمایت حکومت ایران از تروریزم، نقض
حقوق بشرو تکنولوژی موشکهای بالستیک ادامه پیدا خواهند کرد و مشمول
این موضوع هسته ای نمی باشند.
مرحله بندی:
طی 10 سال آینده، حکومت ایران ظرفیت غنی سازی و تحقیق در این مورد
را محدود خواهد کرد و خصوصا طی یکسال آینده کاملا متوقف خواهد
کرد.هر نوع فعالیت در زمینه غنی سازی باید به اطلاع و توافق گروه
5+1 برسد.برای 15 سال آینده،از ساختن تاسیسات جدید غنی سازی یا
تولید آب سنگین خودداری خواهد کرد و ذخیره اورانیوم غنی شده خود را
محدود خواهد کرد و به شفافیت در گزارش دهی ادامه خواهد داد.
نظارتهای مداوم بر فعالیتهای ایران طی 15 سال آینده و بعد آن ادامه
خواهد یافت. دنباله روی حکومت ایران از توافقهای بین المللی هسته
ای دائم خواهد بود. نظارت شدید فعالیتهای ایران برای 25 سال آینده
ادامه خواهد یافت.
حتی بعد از محدودیتهای مورد توافق برنامه های هسته ای، ایران، تعهد
خود را به پیمان منع تولید و گسترش سلاح های هسته ای ادامه خواهد
داد و از این طریق ، توسعه و در اختیار داشتن سلاح های هسته ای
توسط ایران منع خواهد بود و نظارت آژانس بین المللی این ممنوعیت را
بیمه خواهد کرد.
(2)چند نکته در مورد طرح مقدماتی توافق هسته ای:
در دید کلی، این "توافق" اعلام خلع سلاح هسته ای رژیم اسلامی
است.اعلام این نکته است که تمامی فعالیتهای هسته ای رژیم تحت کنترل
و نظارت و تصویب کشورهای 5+1 امکانپذیر خواهد بود.
الف: این "توافق" ، بطور عملی پایان دوران ساختن مخفی بمب اتمی
توسط رژیم را اعلام می کند. هرگونه فعالیت هسته ای رژیم را قانونا
تحت کنترل و موافقت حکومتهای 5+1 محدود می کند. ؤزیم اسلامی با
امضای این قرار داد از جهت قانونی اعلام می کند که کاملا تحت کنترل
خواهد بود.
ب: در این پیش نویس صراحتا ، رژیم اسلامی تایید کرده که (حداقل) در
اراک واقعا مشغول فعالیت نظامی هسته ای بود!
ج: در این "توافق" صراحت هست که تحریمهای اقتصادی نظامی، بطور
مرحله ای و مشروط آنهم فقط در موضوع هسته ای، قرار است برطرف شود و
در صورت صلاحدید همان کشورهای 5+1 تحریمها برقرار خواهد شد!
د: در این "توافق" صراحت هست که تحریمها بخاطر نقض حقوق بشر، حمایت
از تروریزم و ساخت و جمع آوری موشکهای بالستیک، همچنان پابرجا
خواهند ماند.
(3)رژیم اسلامی چه سودی از این توافق می برد؟
تاکیید رژیم اسلامی دو چیز بود: اول اینکه فعالیتهای "صلح امیزش"
پذیرفته شود. دوم اینکه پیوند بین تحریمها و پذیرش این توافق
برقرار شود. این دو هدف هم بطور کامل بدست نیامد.
اولا: حتی فعالیتهای "صلح آمیز" رژیم در مورد تولید اورنیوم ،
بسیار محدود گردید و سطح تغلیض به 3.6% محدود شد.
دوما: فقط بخشی از تحریما، انهم کاملا مشروط و مرحله ای برداشته
خواهند شد.
از این دیدگاه، اگر از موضع خود توافق نگاه کنیم، رژیم اسلامی
بازنده این توافق است. اما در سطحی کلی تر، رژیم اسلامی در به
مذاکره کشاندن حکومتهای غرب و روسیه، به هدفی بلند مدت تر دست می
یابد:
از دید من، سود اصلی حکومت اسلامی اینست که مشروعیت خود را در میان
حکومتهای 5+1 خصوصا حکومت امریکا بیشتر تثبیت می کند. این حکومت در
مقابل بحرانهای درونی و فشار جامعه ایران لازم داشت بنوعی مشروطیت
"رسمی شده" دست یابد.این گتوافق" پیام بزرگتری می دهد.بالاخره
حکومت امریکا و حکومت اسلامی بطور علنی وارد گفتمان و مبادله و
مذاکره می شوند و عصر "تنش زدائی" تسریع می شود.
(4) چه موانعی بر سر تداوم "توافق" موجود است؟
روند "توافق" و "تنش زدائی" بسیار ناهموار است.هم جناح بندیهای
درونی حکومت امریکا و هم جناح بندیهای حکومت ایران در مقابل تداوم
"توافق" صف کشیده اند. دعوا و قایم موشک بر سر تعهدها تازه آفاز
خواهد شد و طرفین همدیگر را به تقلب و دروغگوئی متهم خواهند کرد.
ماهیت رژیم اسلامی در تناقض با روند عادی سازی و تنش زدائی با غرب
است.اینها درست مثل حکومتهای غرب به ارائه "لولوی مخالف" برای
توجیه حاکمیت خود نیاز دارند. حتی حکومت اسرائیل هم از بحرانسازی و
تنش سازی کنترل شده سود می برد.لذا همه این حکومتها مجبورند یک
بازی پیچیده انجام دهند.از سوئی تنور جنگ سردی را داف نگه دارند و
از سوئی پست پرده به تحکیم روابط بپردازند.
رژیم اسلامی در بلوک بندی جهانی بین قطب روسیه چین و قطب حکومتهای
فربی خصوصا اروپا در نوسان است و از هردوی این قطبها استفاده کرده
و می کند.
اما همه وجوه بالا ، دورانی موازنه بلوک شرق و غرب را هم تعریف می
کرد و مانعی نبود برای جلو کشیدن میزهای مذاکره و تا سطخی روند تنش
زدائی! لذا به رغم گرایشات متضاد، روند "توافقها" بیشتر امکان دارد
در میان مدت جلو برود.
محور دیگر معادله امکان عروج دوباره نئوکانها در امریکاست.بعید
بنظر می رسد حکومت امریکا حتی در دوران اوباما به روند تنش زدائی
موجود براحتی تن دهد.بعید تر اینست که دموکراتها در انتخابات بعدی
ریاست جمهوری دوباره از صندوقها بیرون بیایند. ناموازنه کنونی دنیا
که ناشی از فروکش مقطعی نظام سلطه امریکاست ممکنست تغییر کند.چرا
که سایر قطبهای امپریالیستی هم دچار بحران هستند .
لذا محتمل تر اینست که کشاکش "توافق" و بحرانسازی بطور همزمان جلو
بیاید. در خلاء ناشی از جنبشهای اجتماعی و مردم، در نبود آلترناتیو
جهانی شده انساندوست و برابری طلب، امواج "اتحاد و نبردهای منطقه
ای" بطور همزمان ادماه خواهند یافت تا موازنه ای استوارتر حتی
مقطعی شکل گیرد.بحرانهای موجود جهانی و منطقه ای ناشی از خصلت
هبائی یا کائوتیک دوران ماست.
منابع دیگر:
(1)اهمیت درک تاثیربحران بی سابقه حکومت امریکا در توسعه بحران
خاورمیانه(سعید صالحی نیا-مارس 2015)
http://monazere-siasi.com/مقالات-سیاسی/مقالات-سال-٢٠١٥/772-اهمیت-درک-تاثیر-بی-سابقه-حکومت-امریکا-در-توسعه-بحران-خاورمیانه
(2)معنی توافقات اخیر رژیم اسلامی با حکومتهای غرب چیست و چه افقی
را دنبال می کند؟( سعید صالحی نیا-نوامبر 2013)
http://monazere-siasi.com/مقالات-سیاسی/مقالات-سال-٢٠١٣/515-معنی-توافقات-اخیر-رژیم-اسلامی-با-حکومتهای-غرب-چیست-و-چه-افقی-را-دنبال-می-کند؟
(3)تلاشهای روحانی برای "عادی سازی روابط با حکومت امریکا" و شادی
زودرس "رفرمیستها"!(سعید صالحی نیا- نوامبر 2013))
http://monazere-siasi.com/مقالات/مقالات-سال-٢٠١٣/502-تلاشهای-روحانی-برای-عادی-سازی-روابط-با-حکومت-امریکا-و-شادی-زودرس-رفرمیستها
(4)تقی روزبه: رویداد تاریخی یا ضدتاریخی؟
http://www.azadi-b.com/G/2015/04/post_341.html
(5)اخبار در موضوع توافق هسته ایران با کشورهای 5+1
http://www.cnn.com/2015/04/02/world/iran-nuclear-talks/
http://www.cnn.com/2015/04/02/world/iran-nuclear-deal-parameters/index.html
________________________________________________________
توجه کنید . نوشتن یک ایمیل واقعی الزامی است . درغیر این صورت پیام
دریافت نمیشود.
|
