|
گزارشی از کریستین ساینز مانیتور
كمپ اشرف در 50
مايلي مرز ايران آخرين مكان متعلق به مجاهدين خلق است ، درحالي كه حكومت
عراق با سرنوشت هزاران عضو اين اپوزيسيون ايرانی درگيرشده است ، نمايشی پر
تنش آرام آرام در راه است. مجاهدين خلق در مدت اعتراض هاي پس از انتخاب
دوباره محمود احمدي نژاد در ايران ، مسائل را با دقت دنبال مي كرده اند .
آن ها آرزو دارند این اعتراضات به گونه اي به براندازي كل سيستم رهبري
مذهبي ايران بيانجامد .
بسياري از
افراد تغييردرحكومت ايران را غير محتمل مي دانند ، همان طور كه اميد
مجاهدين براي تغيير تصميم حكومت عراق براي بستن كمپ اشرف كه موضوع خطير
روابط ايران وعراق است ، نيز غير محتمل است .
درهفته هاي
اخير ، رهبريت كمپ اشرف ، پليس ضد شورش عراق را متهم به ورود به كمپ و
تهديد 3400 ساكن آن ، كرده است . مقامات غربي كه با موضوع آشنا هستند مي
گويند كه اين آرايش نيروها توسط وزارت كشور كه فقط در بيرون دروازه ي اشرف
بوده است بدون وارد شدن به كمپ، به نظر مي رسد كه بيشتر نمايش قدرت باشد .
با اين وجود ، آن ها مي گويند كه اين حضور مي تواند به راحتي به شرایطی
خشونت آميز تبديل شود زيرا اين سازماني كه به شدت نظم يافته و در صدد
آفريدن حادثه اي بين المللي است با نيروهاي عراقي مواجه است و نمي داند كه
اين نيروها دستور خودداري ازخشونت دارند .
درسال 2003
چندين عضو معترض سازمان مجاهدين خلق در پاريس خود را به آتش كشيدند تا به
دستگيري رهبر سازمان اعتراض كنند . مقامات غربي مي گويند شرايط خيلي خطير
است زيرا كمپ اشرف كه پيش ازجنگ تانك ها وخمپاره هاي خود را داشت ، مركز يك
سازمان گسترده است . يك مقام غربي مي گويد : « قرارگاه اشرف آخرين مكاني
است كه مجاهدين دارند . سؤال اينجاست كه مجاهدين بدون آن چه هستند ؟ »
صدام
حسين وكمك هاي مالي و نظامي اش به مجاهدين
اين كمپ كه
مانند علف هرز روئيده با باغهاي مزين و خيابان هاي مشجرش ، تحفه اي است كه
نتيجه اختلافات شديد ميان عراق وكشور همسايه اش ايران و هشت سال جنگ ميان
دو كشوراست . در زمان صدام حسين ، مجاهدين مسلح و ثروتمند شدند و حملات
گسترده اي را ازخاك عراق به سوي ايران به راه انداختند .
با سرنگوني
رژيم عراق درسال 2003 ، مجاهدين توسط نيروهاي امريكايي خلع سلاح شدند .
حكومت عراق كه مانند ايالات متحده مجاهدين را يك سازمان تروريستي تلقي مي
كند ، مي گويد كه اعضاي مجاهدين هيچ حق قانوني براي اينجا ماندن ندارند و
از آن ها خواسته است كه داوطلبانه به ايران يا كشور سومي كه ممكن است آن ها
را بپذيرد بروند . يك مقام غربي مي گويد : « آن ها بدون شرايط قانوني در
اينجا موجوديتي ندارند . شرايط غيرممكني است . »
بدليل سماجت
مجاهدين درلابي هاي خود كه حكومت عراق و ايران را هدف گرفته اند و همين
طورحساسيت موضوع همه ي مقاماتي كه درباره ي اين موضوع صحبت كردند خواستند
كه نامشان فاش نشود . كميته ي عراقي كه مسؤول موضوع مجاهدين بود همه ي
درخواست ها براي مصاحبه را رد كرد . خود سازمان مجاهدين كه دائماً بيانيه
صادر مي كنند و مقامات عراقي را متهم به تلاش براي قتل اعضاي خود مي كند ،
به پرسش هاي خاص ما درباره ي برنامه هايشان براي استقرار مجدد ساكنان پاسخي
ندادند .
حدود صد تن از 3400 ساكن كمپ داراي مليت دوگانه هستند . حدود هزار نفر نيز
ساكنان كشورهاي ديگر بوده اند . عليرغم وجود سازمان مجاهدين درفهرست
تروريستي ، ساكنان كمپ اشرف به طور انفرادي تروريست محسوب نمي شوند .
سپردن آن ها به كشور سوم معامله
سختی
است
اما بر طبق
اظهار نظرهاي رئيس شوراي امنيت ملي عراق كه اعضاي مجاهدين را افرادي «
شستشوي مغزي شده » و بالقوه خطرناك توصيف كرد ، تشويق ديگركشورها براي پذيرفتن
بيش از چند نفر ازآن ها ، معامله ي بسيار دشواري بوده است .
كميسارياي عالي
پناهندگي سازمان ملل متحد تاكنون به 250 نفر ازاعضاي سابق مجاهدين شرايط پناهندگي
داده است ، اما مقامات مي گويند تاكنون تنها چند تن از آن ها از سوي
كشورهاي سوم پذيرفته شده اند .
ازسال 2003 ،
حدود 600 تن از ساكنان اشرف داوطلبانه كمپ را ترك كرده اند . حكومت عراق
گفته بود كه قصد دارد افراد باقيمانده را به منطقه اي ديگر درعراق ، دورتر
از مرز ايران ، انتقال دهد امــا هنوز بــه فرماندهان كمپ نگفته است كه كجا
آن ها را مستقر خواهند كرد .
يك مقام مسؤول
گفت : « هرچه به احتمال وقوع ماجرا نزديك مي شويم ، موضوع حساس تر مي شود .
» وي افزود اينكه موضوع به خشونت بيانجامد يا نيانجامد، بستگي دارد به
آموزش هايي ( دستوراتي ) كه ساكنان ازفرماندهان خود دريافت كرده اند .
درمصاحبه اي كه در ماه آوريل با ساكنان كمپ ، تحت كنترل شديد سازمان و
محدوديت ديدار خانواده هاي اعضا درخارج ازكمپ ، انجام شد ، اعضا گفتند كه
هرگز اشرف را ترك نخواهند كرد و اين تنها خانه اي است كه بسياري از آنها
بيش ازيك دهه است كه براي خود مي شناسند .
برزخ قانوني يك عضو سابق
رهبران كمپ
تعداد بي شماري اسناد تهيه كردند تابتوانند ساكنان كمپ را تحت كنوانسيون
ژنو به عنوان « افراد حفاظت شده » طي جنگ سال 2003 حفظ كنند . اما آن شرايط
، موردفعلي كمبود شرايط قانوني ، براي ساكنان اشرف دركشوري كه ديگر درجنگ
با ايران يا تحت حمله ي امريكا نيست ، را مرتفع نمي كند .
برخي ازكساني
كه تصميم دشوار براي ترك اشرف را گرفتند ، خود را در برزخ يافته اند .
درماه مه ،
درهتلي درمنطقه ي سبز بغداد ، يك عضو سابق مجاهدين كه اشرف را ترك كرده بود
، درانتظار مدارك سفر خود است تا به دخترش كه 17 سال پيش درسن دو سالگي او
را رهاكرده است ، بپيوندد . اين زن كه گفت نمي خواهد نام واقعي اش فاش شود
، از ما خواست وي را زهرا صدا كنيم . او 21 سال دركمپ هاي مجاهدين درعراق
بوده است و دخترش را كه دربغداد به دنيا آمده بود را به ديگر اعضاي مجاهدين
در خارج از عراق سپرد زيرا سازمان تصميم گرفته بود كه خانواده ها را متلاشي
كند با اين باور كه چنين وابستگي هايي به تعهد اعضا به هدف سازمان آسيب مي
رساند .
او كه خود را
وقف سرنگوني رژيم ايران كرده بود گفت : « براي مردم درك آن بسيار مشكل است
. همه ي ما در اين كمپ افرادي سياسي هستيم . » زهرا پس از آنكه در دهه ي 80
ميلادي درشيراز به عنوان يك نوجوان معترض زنداني شد ، از سوئد پناهندگي
گرفت . اوگفت كمپ اشرف را ترك كرده است . زيرا در سال هاي اخير درمان هاي پزشكي
دركمپ دشوار بوده است و وي بدليل مجروح شدن در يك عمليات نظامي كمي پس از
ورودش به عراق نياز به درمان دارد . وي گفت : « [ رهبران كمپ ] به من گفتند
اگر مي خواهي مي تواني بروي . »
مقامات به طور
خصوصي گفتند كه پس ازآنكه زهرا فعاليت هاي لابي خود به نفع مجاهدين را درپارلمان
عراق درميان نمايندگان مخالف حكومت عراق [ وتصميم آن براي كمپ اشرف ] آغاز
كرد ، به سمت ديگر شهر انتقال داده شد و به هتل كوچك تري رفت كه در آن چند
عضو ديگر مجاهدين درانتظار مدارك سفر هستند تا كشور را ترك كنند . او در
تماس تلفني از هتل جديدش گفت كه وي را از ترك كردن هتل بازداشته اند و به
همين دليل وي اعتصاب غذا كرده است . سفارت آلمان گفت كه موضوع وي را دنبال
مي كند و ديگر مقامات گفتند كه به نظر نمي رسد سلامت وي درخطر باشد .
حكومت عراق كه
در لابي هتل مستقر هستند از دسترسي به وي جلوگيري مي كنند واجازه نمي دهند
كه از تلفن هتل براي تماس با اتاق وي استفاده شود و مي گويند كه او براي
صحبت با هرفردي نياز به كسب اجازه از مقامات بالاتر عراقي دارد .
يك مقام غربي
مي گويد : « بخشي از مشكل همين است كه حكومت عراق تصمیم نگرفته است كه چگونه
مي خواهد بااين افراد برخورد كند . » وي اشاره كرد كه غالباً استقرار
دوباره دريك كشور سوم ماه ها يا سال ها وقت مي گيرد . « بايد به آن ها انگيزه
اي بدهند تا بخواهند كمپ اشرف را ترك كنند . »
كريستين ساينز
مانيتور- جين عاراف ـ بغداد
|
